چه عواملی در کمرویی کودکان اثرگذار است؟ راهکارهای بهبود آن چیست؟ (فایل شماره 1)
زمان مطالعه: 6 دقیقه
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه خانه و خانواده رادیو ایران.
صحبتهای دکتر امیرآتشانی: بحث امروز، در مورد کمرویی است و کمرویی یک مشکل روحی است. یا یک عارضه هست که دلایل مختلف دارد و امروز قرار است در مورد آن صحبت کنیم.
کمرویی در اصل برچسبی است که فرد خودش به خودش میزند. و اگر کسی معتقد باشد که آدم کمرویی است. قطعاً طوری عمل میکند در برخوردهای خود که آن عوارض را نشان میدهد.
این بحث درونی است و در مورد مراقبت شدید والدین، ما یک بحثی داریم که شاید بتوان آن را زیرشاخههای کمرویی قرار بدهیم که بیشتر رفتاری است و این به عنوان کنارهگیری مطرح میشود.
یعنی یک ویژگی هست که فرد کنارهگیری میکند از جمع، از نظر درونی مشکلی ندارد که با افراد برخوردی داشته باشد، صحبت کند و کاری را انجام دهد در جمع، اما در بحث کمرویی مشکل درونیتر است. ممکن است کسی کنارهگیر باشد ولی کمرو نباشد و کسی که کمرو باشد ناخودآگاه کنارهگیر هم میشود.
پرسش مجری: کمرویی یا کنارهگیری آیا تاثیری بر زندگی فرد میگذارد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: قطعاً خیلی زیاد اثرات دارد. حالا یکسری نشانه دارد که وقتی که طرف خجالت میکشد و شرمگین میشود فرد آن را انجام میدهد که الان نمیخواهیم در مورد آن صحبت کنیم.
سرفصلهای این مقاله
- ولی اثرات آن:
- افراد دو گروه هستند:
- متاسفانه گاهی معلمهای ما باعث تاثیر منفی میشوند.
- بحث کمرویی ما، زمانی میشود بیماری که خیلی لطمه زننده باشد برای فرد.
- حتماً موقعیتهای اجتماعی را برای فرزندان خود ایجاد کنیم.
- حتماً شرایطی را ایجاد کنیم که در جمع همسالان خود هم قرار بگیرد علاوه بر بزرگسالان.
- انیمیشنهای آموزشی زیر به شما کمک خواهند کرد تا فرزندانی توانمند پرورش بدهید:
- انیمیشنهای مهارتهای اجتماعی
- انیمیشنهای افزایش هوش
- انیمیشنهای آواشناسی
- انیمیشنهای آموزشی مفاهیم علوم
- انیمیشنهای فلسفه برای کودکان(p4c)
ولی اثرات آن:
- این افراد معمولاً اراده و عزم راسخ ندارند.
- معمولاً از درون خود را حقیر و کوچک میدانند.
- عدم توانایی حرف زدن در جمع و گروه را دارند.
خیلی از جاها هر انسانی نیاز دارد که صحبت کند. یک مقولهای در دنیا مطرح است به نام هوش کلامی. هوش کلامی، چیزی است که خیلی منجر به موفقیتهای شغلی و خانوادگی فرد میشود.
وقتی که کمرو باشد نمیتواند حتی اگر هوش کلامی هم داشته باشد امکان بروز آن را ندارد. بعد احساس مسئولیت این افراد به زندگی به مرور زمان کم میشود. چون به وظایف اجتماعی سخت وارد میشوند.
ناخودآگاه احساس مسئولیت آنها هم کم میشود. ارادهی آنها ضعیف است و جالب است که بدانید این افراد خیلی زیاد به ظاهر خود میرسند. یعنی فردی که کمرو هست و خجالتی است برای خودآرایی خود زمان خیلی بیشتری از معمول میگذارد.
افراد دو گروه هستند:
برخی ذاتاً دوست دارند که جلب توجه کنند، و به پوشش خود بیش از اندازه بها میدهند. بعضیها چون یک ضعف درونی دارند میخواهند آن را بپوشانند و متعادل شود، سعی میکنند بیشتر به پوشش خود اهمیت دهند.
و در نهایت هم اینها در اظهار وجودکردن هم مشکل دارند و گاهی برعکس ممکن است بسیار اظهار وجود کنند در جایی که بتوانند مهارتهای خود را نشان بدهند. و معمولاً، کمتر از حد این کار را انجام میدهند.
پرسش مجری: آیا مدرسه هم میتواند تاثیرگذار باشد در ایجاد کمرویی و یا از بین رفتن آن؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: کمرویی مشکل اصلی آن در جامعه هست و نه در خانه و خانواده. فرد در خانوادهی خود مشکلی ندارد و تمام مشکلات را ما در جامعه میبینیم.
مدرسه چون یکی از اجتماعات مهمی است که فرد بعد از خانواده وارد آن میشود برای همین خیلی تاثیرگذار است و هم میتواند تاثیر مثبت داشته باشد و هم میتواند تاثیر منفی داشته باشد.
متاسفانه گاهی معلمهای ما باعث تاثیر منفی میشوند.
ولی در بیشتر این موارد، معلمها این دانش را کسب کردهاند که رفتار مثبت آنها میتواند این ویژگی را از بین ببرد. اینکه کودک به رشد عقلی رسیده باشد که در چه شرایطی چه رفتاری را باید انجام دهد خب نشانهی هوش بالای کودک است.
ولی اگر کودک در همهی شرایط، مثلاً، کودک من یک کودک 5 و 6 ساله است و قرار است که ما به عیادت یک بیمار برویم و مجبور هستم که کودکم را هم با خود ببرم. قاعدتاً آنجا ساکت و آرام نشستنش نشانهای است که کودک به درک بالایی رسیده است.
ولی اگر همین کودک، ما مهمانی به خانهی خالهاش رفتیم بچهی همسن و سالش هم هست و فضای بازی هم وجود دارد و باز مثل یک بزرگسال نشسته است اینجا باید به عنوان یک مشکل رفتاری به آن نگاه کنیم.
پرسش مجری: کودکان به طور معمول از چه سنی دچار کمرویی و خجالتی بودن میشوند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: در محیطهای اجتماعی وقتی که کودکان به پدر و مادر خود میچسبند مدل اضطراب از جامعه، تا 3 یا4 سالگی هم طبیعی است و با افزایش سن این مورد بهبود پیدا میکند.
پرسش مجری: در مورد موقعیتهای طبیعی کمرویی بیشتر توضیح میدهید؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: شرم یکی از هیجانات طبیعی انسان است. ما در هر شرایطی ممکن است شرمگین بشویم، در هر سنی و با هر ویژگی رفتاری.
بحث کمرویی ما، زمانی میشود بیماری که خیلی لطمه زننده باشد برای فرد.
در غیر این صورت در حالت عادی، وقتی که یک فردی در یک جمع زیادی قرار میگیرد؛ ناخودآگاه احساس شرم میکند.
وقتی که یک کودک کوچک هم وارد یک جمعی میشود و تمام توجهها روی او هست ناخودآگاه این اتفاق برای او میافتد. یک زمانی هم ضعیف بودن و نیاز به کمک داشتن. مثلاً در یک جمعی فرد میخورد زمین و نیاز به این است که کسی به او کمک کند. آن لحظه طبیعی است که فرد خجالت بکشد.
پرسش مجری: راهکارهای موجود برای پیشگیری از کمرویی چیست؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: پیشگیری قبل از اختلال است. خانوادهها رفتار کودکشان را زیر نظر داشته باشند در موقعیتهای مختلف. کمرویی در موقعیتهای اجتماعی اتفاق میافتد و نه در زمانی که فرد در خانه است.
حتماً موقعیتهای اجتماعی را برای فرزندان خود ایجاد کنیم.
فرزندی که هیچ هم سن و سالی در فامیل ندارد و فقط با بزرگترها در ارتباط است، ناخودآگاه یک مقدار کمبودها در زندگی اجتماعی خود خواهد داشت.
حتماً زمانی که فرزند ما رفتار اجتماعی درستی دارد تقویت کننده داشته باشد. نه اینکه حتماً تقویتکنندههایی مثل هدیه به او بدهیم، ولی یک بازخورد مثبتی به او نشان بدهیم که رفتار اجتماعی او یک رفتار پسندیدهای بود.
در یک همچنین شرایطی میزان ارتباط و صمیمیت بین کودک و والدین بیشتر میشود و هم اینکه آن کودک بازخورد مثبت میگیرد و آن رفتار را انجام میدهد. حتماً به مقولهی اعتماد به نفس خیلی خوب توجه کنیم.
سعی کنیم نقاط قوت فرزندمان را بزرگ کنیم و اگر فرزندتان هم یک نقطهی قوت دارد مدام نخواهیم که آن را نمایش بدهیم. فرزند شما یک موضوعی برای پز دادن شما نیست. اگر قرار است که نقاط قوتش را برجستهتر کنیم حواسمان باشد که لطمهای به فرزندمان وارد نشود.
حتماً شرایطی را ایجاد کنیم که در جمع همسالان خود هم قرار بگیرد علاوه بر بزرگسالان.
و برخی از مهارتهای اجتماعی است که ما کمتر به فرزند خود یاد میدهیم؛ مثلاً، ما کمتر یاد میدهیم که نگاه کردن چگونه است.
به فرزندمان نمیگوییم که وقتی مثلاً هدیهای را از کسی میگیرد به چشم طرف نگاه کند و تشکر کند. و وقتی که میخواهد عذرخواهی کند چشمش را بیندازد پایین، یعنی مهارتهای دست دادن، نشستن، صحبت کردن، غذا خوردن، صحبتهای منطقی در یک جمع همه چیزهایی هستند که در خانوادهها کمتر به آن پرداخته میشود.
حتماً وقتی که قرار است با فرزندمان فیلم ببینیم در مورد شخصیت داستان و فیلمی که میبینیم با فرزندمان صحبت کنیم. و بگوییم که چه رفتار خوبی داشت در این قسمت و یا چه رفتار بدی داشت در این قسمت.
و در نهایت جرأت آموزی را هم به کودکان خود آموزش دهیم. که هر چه قدر بتواند وضعیت درونی خود را بالاتر ببرد و کنترل درونی خود را بالا ببرد جرأت آموزی بالاتریی به دست میآورد. جرأت آموزی این است که بحث شجاعت و درایت را به فرزند خود آموزش بدهیم.
ادامه این مطلب را در چه عواملی در کمرویی کودکان اثرگذار است؟ راهکارهای بهبود آن چیست؟ (فایل شماره 2) بخوانید.
انیمیشنهای آموزشی زیر به شما کمک خواهند کرد تا فرزندانی توانمند پرورش بدهید:
-
انیمیشنهای مهارتهای اجتماعی
-
انیمیشنهای افزایش هوش
-
انیمیشنهای آواشناسی
-
انیمیشنهای آموزشی مفاهیم علوم
-
انیمیشنهای فلسفه برای کودکان(p4c)
دیدگاهتان را بنویسید