راهکارهایی برای پرورش کودکانی تیزهوش (فایل شماره 1)
زمان مطالعه: 5 دقیقه
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه خانه و خانواده از رادیو ایران.
پرسش مجری: خانم دکتر میخواهیم راجع به بچههای تیزهوش صحبت کنیم. از شما میخواهم قبل از اینکه وارد بحث شویم، در مورد کودکان تیزهوش یک توضیحی بفرمایید و بگویید به چه کسی میگویند کودک تیزهوش؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: تمام کودکان ما در برخی از توانمندیها و برخی آیتمهای هوش، توانمندی خوبی ممکن است داشته باشند و در برخی آیتمها ضعیفتر باشند.
سرفصلهای این مقاله
- خیلی وقتها مادر معتقد است که فرزندش تیزهوش است.
- حالا ما به عنوان یک پدر و مادر چه کاری برای آنها باید انجام بدهیم؟
- ما میخواهیم کودکانمان همان قدر که در خواندن و پیشرفت تحصیلی موفق هستند ما میخواهیم که از
- زندگی هم لذت ببرند.
- یک تست سنجش عملکرد مغز در یادگیری، مشخص میشود که این کودک چگونه بهتر یاد میگیرد.
- برای پرورش هوش اجتماعی و هوش اخلاقی در فرزندان خود میتوانید کتابهای زیر را خریداری نمایید:
- باهوش خوشاخلاق(نسخه چاپی)
- باهوش خوشاخلاق(نسخه pdf)
- باهوش خوشرو(نسخه چاپی)
- باهوش خوشرو(نسخه pdf)
خیلی وقتها مادر معتقد است که فرزندش تیزهوش است.
مثلاً خیلی خوب صحبت میکند. ممکن است هوش کلامی این کودک بالا باشد و هوش عملی او پایین باشد.
مثلاً ممکن است کودکی در هوش دیداری-فضایی بسیار بالا باشد ولی در هوش هیجانی بالا نباشد.
بحث ما این نیست که بخواهیم خیلی علمی تیزهوشها را مشخص کنیم. تیزهوش را میتوان با تستهای مختلف مثل، وکسلر و کتل مشخص کرد و مشخص کرد که هوش کودک در چه عددی هست و آیا تیزهوش است و یا نه. ولی همهی بچههای ما به نوعی در برخی قسمتها تیزهوش هستند.
حالا ما به عنوان یک پدر و مادر چه کاری برای آنها باید انجام بدهیم؟
پرسش مجری: خانوادههایی که کودکان تیزهوش دارند؛ دوست دارند که از این تیزهوشی کودک بهترین استفاده شود.
برای همین پدرها و مادرها سطح آموزشی کودک را از آنچه که در سطح عادی در مدارس دارد تدریس میشود را یک مقدار بالاتر میبرند. شما بفرمایید که آیا این کار درستی است و اگر نه چه باید کرد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: ما به هیچ وجه نمیخواهیم که کودک تحت فشار قرار بگیرد. باید به این نکته توجه کنیم که آیا کودک ما از نظر جسمی و روحی توانمندی این فشار را دارد یا خیر؟
یک وقتی فرزند من باهوش است و توانمندی یک فشار و اضطراب زیاد هم دارد و از اینکه در چالش قرار بگیرد و یک مسابقهی سخت را با دوستان دیگرش داشته باشد، لذت میبرد.
ولی یک زمانی فرزند من از نظر روحی یک چنین توانمندی را ندارد. از نظر هوشی باهوش است ولی از نظر روحی این توانمندی را ندارد.
در این زمان اگر مادر بخواهد کودک را در این وادی بیاندازد، تنها ضرری که دارد یک کودک پر از استرس و اضطراب و اگر نتواند آن نتیجهی کافی را بگیرد مشکلات عدم اعتماد به نفس به وجود میآید و سرخورده از جامعه میشود.
ما میخواهیم کودکانمان همان قدر که در خواندن و پیشرفت تحصیلی موفق هستند ما میخواهیم که از
زندگی هم لذت ببرند.
یعنی وقتی که فرزند من درسهایش را خوانده است و تکالیفش را انجام داده است و وقت اضافی دارد، شاید کودکی لذت ببرد که آن چند ساعت وقت اضافه را کار کند بر روی مسائل تیزهوشان، بچهای ممکن است لذت ببرد که برود فوتبال آن چند ساعت را و دیگری مایل باشد که با مادرش برود گردش. نباید روی کودک به هیچ وجه فشار منفی باشد.
پرسش مجری: خانم دکتر، در صحبتهای خود گفتید که گاهی کودکان باهوش هستند ولی از نظر روحی این توانمندی را ندارند. به نظر شما چه فعالیتی را میتوان برای آنها انجام داد و چه فعالیتهای انگیزشی میتوان انجام داد که از نظر روحی و روانی هم بتوانند خود را دریابند و به آنچه که هدفشان است برسند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: بهترین کاری که یک پدر و مادر میتواند انجام دهد این است که به کودک یاد بدهد که چگونه یاد میگیرد. یعنی، این خیلی مسیر نوجوانان ما را راحت میکند.
یک تست سنجش عملکرد مغز در یادگیری، مشخص میشود که این کودک چگونه بهتر یاد میگیرد.
مثلاً، آیا شما بلند بلند بخوانی و صدای خودت را بشنوی بهتر یاد میگیری، یا آهسته بخوانی؟ آیا شما خلاصه برداریهای خود را به صورت کلی باشد بهتر یاد میگیری یا جزئی باید باشد؟ و خطی که بهتر یاد بگیری؟
اینها کارهایی است که میتوان به کودک یاد داد که چگونه بهتر یاد بگیرد. ولی قرار نیست که تمام خانوادهها بیایند چنین تستی بدهند و همچنین کاری را انجام بدهند. ولی یک سری چیزهای عمومی را ما داریم.
اول از همه شرایطی که دقت و تمرکز کودک را کم میکند. ممکن است یک نوجوان در یک اتاق پرنور نشسته است و دارد درس میخواند و سر و صدای بیرون هم زیاد است. قطعاً این کودک دقت و تمرکزش کم است.
ما معتقد هستیم که فضا نباید نورش کم باشد و هم نباید نورش زیاد باشد. هر دو تاثیر منفی دارند روی دقت کودک. سر و صدا تاثیر منفی دارد.
ولی آن تست، که من عرض کردم اگر ما مشخص کنیم که فرزند من شنیداری دقت و تمرکز برای او ایجاد میکند یا دیداری. مثلاً اگر شنیداری برای کودک عدم تمرکز ایجاد میکند ما از مادر میخواهیم که تلویزیون روشن نباشد و تلفن صحبت نکنند.
ادامه این مطلب را در راهکارهایی برای پرورش کودکانی تیزهوش (فایل شماره 2) بخوانید.
دیدگاهتان را بنویسید