کودک قرن بیست و یکم
زمان مطالعه: 7 دقیقه
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه تلوزیونی از شبکه پنج.
کودک قرن بیست و یکم، کودک متفاوتی است. چرا که در مقایسه با نسلهای قبل خود یک ویژگیها و پیچیدگیهای خاصی دارد و در واقع تربیت این کودک با تربیت کودک نسل قبل متفاوت است.
پرسش مجری: با تمام پیچیدگیهایی که بچههای این دوره و زمانه دارند. اما باز هم صداقت و مهربانی در آنها موج میزند. به همین دلیل خیلی مهم است که تربیت آنها تربیت درستی باشد و آنها کودکی بکنند. اما گاهی اوقات در تربیت دچار مشکل میشویم. چرا اینگونه است؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: در واقع سرعت تغییرات در قرن بیست و یکم باعث شده است که والدین نیز مداوم نگران آینده باشند و بخواهند فرزندشان در حوزههای مختلف توانمندی داشته باشد. خیلی ارزشمند است که در حوزههای مختلف توانمندی داشته باشد.
برای مادران و مادربزرگهای ما خیلی مهم نبود که فرزندشان در حوزه هوش هیجانی و هوش اقتصادی و مسائل این دست رشد کند. و یا مثل خلاقیت که ما مدلهای مختلف پرورش خلاقیت را داریم. و در بخش تفکر نیز همینطور است.
شاید فرزندان ما بهتر بتوانند فکر کنند برای این قرن پر از تغییرات و در نهایت یکسری مهارتها هست که باید به فرزندانمان آموزش بدهیم. و مهارتهایی مثل کار کردن که خیلی ارزشمند است.
اما چیزی که مهم است مهارت دقت و تمرکز خیلی نیاز است در قرن بیست و یکم و در نهایت مهارتهای اجرایی و مهارتهای اجتماعی.
پرسش مجری: به دلیل دادههای اطلاعاتی بسیار زیادی که در اختیار من والد هست. من دچار حیران میشوم در تربیت فرزندم. یا اینکه به واسطه دانش و اطلاعات خاص این دوره و زمانه این تضاد پیش میآید؟
پاسخ دکتر امیر آتشانی: بیشتر والدین دچار اضطراب هستند و مشکلی که ما با بسیاری از والدین داریم این است که خیلی نگران هستند. و مداوم این فکر را دارند که فرزندشان عقب بیفتد از جامعهای که دارد پیش میرود.
سرفصلهای این مقاله
- در صورتی که اگر اینها اصول اصلی زندگی را به فرزندشان آموزش بدهند.
- اما در کل ۵ نوع برخورد با مشکل داریم میتوانیم به صورت قصه اینها را بگوییم:
- دسته اول آدمهای کمک طلب هستند.
- دسته دوم برونریز غم هستند.
- دسته سوم بچههایی هستند که به خشونت روی میآورند.
- دسته چهارم آدمهای اجتنابگرا هستند.
- دسته پنجم افرادی هستند که به جای اینکه مواجهه بشوند و برخوردی در احساسات خود داشته باشند.
- یکی از چهارراه را انتخاب کنند، سعی میکند بهترین راهحل را به آن فکر کنند.
- کتابهای انتشارات فرزام برای پرورش فرزندانی توانمند در قرن بیست و یکم:
- راهکارهای ایجاد تفکر منطقی در کودک (نسخه pdf)
- بازی پدیدهای شگفت انگیز(نسخه pdf)
- مسیر ایجاد تفکر انتقادی(نسخه چاپی)
- باهوش خوشرو(نسخه pdf)
- باهوش خوشاخلاق(نسخه چاپی)
در صورتی که اگر اینها اصول اصلی زندگی را به فرزندشان آموزش بدهند.
ناخودآگاه آدم موفقی خواهد بود. والدین عزیز باید سه کلمه اساسی را به فرزند خود در قرن بیست و یکم آموزش بدهند: «تشکر کردن» و «لطفاً» و «عذرخواهی کردن». کلمههای بسیار ارزشمندی هست که بچههای ما باید یاد بگیرند.
خداینکرده یه وقتهایی آدمهایی میبینم که مادر بودن خود را جایگزین پیشخدمت بودن کردهاند. باید فرزند من یاد بگیرد که اگر آب میخواهد بگوید. لطفاً به من بدهید.
کلمه بعدی تشکر کردن از متشکرم و شکرگزاری یکی از چیزهای ارزشمند است که باید به فرزندانمان آموزش بدهیم و کلمه سوم که واقعاً خواهش میکنم به فرزندانشان درست آموزش بدهند عذرخواهی کردن هست.
کلمه لطفاً با تشکر و عذرخواهی میکنم جزء سه کلمه کلیدی هست که هر انسانی باید یاد بگیرد از آنها استفاده بکند تا آینده خوبی حداقل در مهارت اجتماعی داشته باشد.
پرسش مجری: متأسفانه خیلی از ما آدمبزرگها این سه کلمه را از زندگی خود حذف کردیم.
پاسخ دکتر امیرآتشانی: من مراجعی داشتهام که مادر بوده است و خیلی احساس افتخار و سربلندی دارد و میگوید بچه من خیلی مغرور است که حاضر نیست عذرخواهی بکند از کسی و میگویم این افتخار ندارد و این نشانههای ضعف شما در فرزندپروری است.
اگر شما بلد باشید که درست فرزندپروری انجام بدهید قاعده را از شما یاد میگیرد. انسان جایزالخطاست قرار است اگر اشتباه کردیم یاد داشته باشیم عذرخواهی بکنیم.
مورد بعدی ما فرزندانی را داریم که در آینده با مشکلاتی مواجه میشوند که اصلاً امروز وجود ندارد. بحث این است که سرعت دنیا بسیار زیاد است و ما این مشکلات را نمیشناسیم و هیچ شناختی از آن مشکل نداریم.
من به عنوان مادر چه کاری میتوانم انجام دهم؟ یکی از قشنگترین کارهایی که ما میتوانیم انجام دهیم. این است که برخورد با مشکل را به فرزندان خود آموزش بدهیم.
اما در کل ۵ نوع برخورد با مشکل داریم میتوانیم به صورت قصه اینها را بگوییم:
دسته اول آدمهای کمک طلب هستند.
تا مشکلی پیش میآید کمک میخواهند. در جایگاه خود چیز بدی نیست. اگر اینجا آتشسوزی بشود قطعاً ما با ۱۲۵ تماس میگیریم. کمک خواهی در جایگاه خود بسیار ارزشمند است. اما اگر فرزند من هر مشکلی پیش آمد صدا کند «مادر کمک»، این نشانه ضعف است.
دسته دوم برونریز غم هستند.
بچههایی که تا مشکلی پیش میآید گریه میکنند غم خود را با پا کوبیدن و یا هر روش دیگری نشان میدهند. ما در بزرگترها هم داریم که اینگونه هستند. در جایگاه خود ارزشمند است. شاید ما الآن خبر بدی بشنویمظف قطعاً اشک میریزیم و واکنش طبیعی است. اما اگر هر بار با هر مشکل مواجه شدم بخواهم گریه کنم، قاعدتاً ویژگی خوبی نیست.
دسته سوم بچههایی هستند که به خشونت روی میآورند.
مثلاً حمله میکند به مادر و یا حرفههای ناسزایی بیان میکند.
دسته چهارم آدمهای اجتنابگرا هستند.
مثلاً در مهدکودک، اسباببازی کودک را کودک دیگری میگیرد بدون اینکه چیزی به زبان بیاورد، به سمت اسباببازی دیگری میرود.
ارزشمند است که ما به مشکل فکر نکنیم اما در جایگاه خودش نه همیشه، مثلاً الآن مادر من چیزی به من بگوید که باعث ناراحتی و رنجش من بشود. ناخودآگاه من از سه مورد قبلی استفاده نمیکنم و سعی میکنم. ناراحتیم را اصلاً نشان ندهم.
همچنین چیزی نشانه احترام است و لازم است کاری انجام بدهم. اما اگر همیشه بخواهم این رفتار را داشته باشم ناخودآگاه من در آینده با مشکلات زیادی مواجه میشوم.
دسته پنجم افرادی هستند که به جای اینکه مواجهه بشوند و برخوردی در احساسات خود داشته باشند.
یکی از چهارراه را انتخاب کنند، سعی میکند بهترین راهحل را به آن فکر کنند.
فکر کردن ممکن است باعث شود یک را انتخاب کنید و یا دو را انتخاب کنید. شاید یک راهحل جدید پیدا کنید. اما وقتی همین قصه پنج راهحل را به فرزند خود بگوییم. در قالب قصههای مختلف یک شب «قورباغه با بچه هست»، «یک شب گوزن به مشکل برخورده است» و داستانهای مختلف.
وقتی با فرزند نوجوان و جوان خود در رابطه. با این مسائل صحبت میکنیم عددهایش رمز میشود و رمزهای ما در رابطه با موضوع اگر ناراحت شود، مثلاً یک شب قرار است ما با هم برویم سینما اما یک مشکلی پیش آمده و پدر آمده خیلی خسته است و نمیتواند بیاید. فرزند من اگر گریه بکند و خشونت داشته باشد قطعاً من به او میگویم داری شماره ۳ رفتار میکنی برو شماره سراغ شماره ۵. این مورد هم صمیمیت اعضای خانواده را زیاد میکند.
مثلاً به او میگوییم داری گزینه 2 را رفتار میکنی، بچههای کوچکتر با قصه و در حد نوجوان و جوان با شماره.
پرسش مجری: از چه سنی میشود این را به فرزند آموزش داد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: ما با بچههای 3 ساله انجام دادیم و نتیجه گرفتهایم.
دیدگاهتان را بنویسید