راهکار ترک عادت در کودکان (ناخن جویدن) با شیوه وارونه سازی عادت
زمان مطالعه: 4 دقیقه
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی مدیر مرکز پرورش ذهن فرزام.
شیوههای مختلفی برای ترک ناخن جویدن وجود دارد. شیوهای که امروز من میخواهم در مورد آن صحبت کنم، شیوه وارونه سازی عادت است.
در این شیوه چه کار میکنیم؟
در مرحلهی اول شناخت کافی از آن عادت برای بچه ایجاد میکنیم. یعنی اگر دارد ناخنش را میجود یا انگشت شست را در دهانش میگذارد، با موهایش بازی میکند یا هر نوع عادت دیگری.
یا گاهی بچهها موهای ریز دستشان را میکنند یا به گوشت ناخنشان آسیب میزنند. در هر صورت هر کدام از این مدلها باشد، یک عادت است که ما قرار است آن را تغییر دهیم.
برای وارونه سازی عادت 4 مرحله داریم:
سرفصلهای این مقاله
- اولین مرحله شناخت عادت است.
- دومین مرحله آموزش رفتار مقابلهای است.
- سومین مرحله اینکه تشویق را بجا انجام دهیم.
- در نهایت چهارمین مرحله این است که اضطراب را کاهش دهید.
- برای آموزش و تربیت جنسی فرزندان خود میتوانید فیلم وبینارهای زیر را تهیه نمایید:
- فیلم وبینار دوره تربیت جنسی کودک و نوجوان
- فیلم وبینار دوره تربیت جنسی بلوغ
اولین مرحله شناخت عادت است.
هر کاری فرزندمان میکند یا از او عکس بگیریم یا جلوی آینه به او نشان دهیم و مشخص کنیم دقیقاً چه عادتی دارد. بهتر است برای اینکه شناخت بهتری از عادتش داشته باشد. در یک بازهی زمانی مثلاً یک روز، یک کارت تهیه کنید و هر دفعه روی آن ضربدر بزنید.
اگر این کار را کرد یا از خودش بخواهید این کار را انجام دهد یا مثلاً دانهی هر چیزی که وجود دارد مثل دانهی لوبیا، عدس یا تسبیح داشته باشید و در یک ظرف بریزید و تعداد دفعاتی که کودک این کار را انجام داد، خودش یک شناخت کاملی در مورد رفتارش داشته باشد.
دومین مرحله آموزش رفتار مقابلهای است.
یعنی اینکه من به کودکم نمیتوانم بگویم دستت را در دهانت نکن بعد هیچ کار دیگری انجام ندهد. قاعدتاً در این روش زمانی که به فرزندمان میگوییم دستت را در دهانت نکن یا ناخنت را نخور، به او یک رفتار مقابلهای یاد دهیم.
مثلاً به جای اینکه ناخنش را بخورد، انگشتانش را فشار دهد. یک دور این حرکت را انجام دهد یا اینکه یک عروسک نرم داشته باشد و بغلش کند. هر نوع رفتاری که بتواند جایگزین خوبی باشد برای این رفتار اثربخش است.
ولی نه اینکه یک رفتاری را جایگزین کنیم و رفتار بدتری را به کودک آموزش دهیم. این مورد را باید حواسمان باشد.
سومین مرحله اینکه تشویق را بجا انجام دهیم.
هر زمانی که کودکمان دستش را در دهانش گذاشت و میخواست این کار را انجام دهد و نداد و از رفتار مقابلهای استفاده کرد. مثلاً انگشتانش را فشار داد، همان لحظه باید برایش جایزه در نظر گرفته شود.
میتواند پاداشهای ژتون مانند باشد. مثلاً آفرین یک امتیاز گرفتی یا اینکه آفرین دخترم و آفرین پسرم، چقدر عالی بود و درست داری رفتارت را انجام میدهی.
در نهایت چهارمین مرحله این است که اضطراب را کاهش دهید.
اینجور رفتارها ریشه اضطرابی دارند. برای کاهش اضطراب بهتر است به کودک راهکارهای تصویرسازی ذهنی یا آرامسازی عضلانی را آموزش دهیم.
نکتهای که باید به آن توجه شود این است که ما تا دو هفته از آخرین باری که رفتاری را از کودکمان دیدیم به این کار ادامه دهیم. بعد از دو هفته اگر دیدیم از آخرین موردی که من رفتار را دیدم و ناخش را در دهانش کرده، دو هفته گذشته است. میتوانیم امیدوار باشیم که آن رفتار دیگر برنمیگردد.
وارونه سازی عادت کار خودش را انجام داده و بعد از این مورد، من زمانی آن کار را دوباره میبینم که اضطراب زیادی به کودک وارد شده باشد.
وضعیت اینگونه است که این نوع رفتارها درمان قطعی و کامل ندارد. اگر یک زمانی کودک عادت کرده باشد که ناخنش را در دهانش بگذارد، وقتی میزان اضطراب کم باشد میتواند خود را کنترل کند.
ولی اگر میزان اضطراب خیلی زیاد بشود، آن وقت دوباره این رفتارها برمیگردنند ولی وقتی شیوه را بلد باشیم می توانیم به راحتی این شیوه را به کار ببریم و دوباره این رفتار را درست کنیم.
برای ترک عادت ناخن جویدن با شیوه ارتباط عاطفی بر روی لینک زیر کلیک کنید:
راهکار ترک عادت در کودکان (ناخن جویدن) با شیوه ارتباط عاطفی
دیدگاهتان را بنویسید