آیا بعد از 60 سالگی دقت و تمرکز کاهش مییابد؟ | تقویت دقت و تمرکز در میانسالی
کسانی که سالیان دراز تنها مشغولیت ذهنیشان تماشای تلویزیون، گفتوگوی تلفنی یا گوش دادن به رادیو بوده، در معرض کاهش توانایی مغزی هستند. به همین جهت تقویت دقت و تمرکز در میانسالی یکی از مهم ترین کارهایی است که باید انجام شود تا از بروز عدم تمرکز حواس در میانسالان جلوگیری شود.
هر چند این کارها به صورت محدود آموزنده است اما افراط در این زمینه ضمن باز داشتن فرد از فعالیتهای دیگر، ذهن و فکر را دچار رکود کرده، احتمال تخریب مغز و تضعیف حافظه و تمرکز را افزایش میدهد.
سرفصلهای این مقاله
تمریناتی برای تقویت دقت و تمرکز در میانسالی
در حالی که تمرینهای مغزی مختلف مانند مطالعه، نوشتن، نقاشی، حل جدول، سودوکو، پاسخگویی به چیستان و معماهای تصویری، بازیهای فکری ساده، نواختن موسیقی، بازی شطرنج، یادگیری زبان جدید، محاسبههای ذهنی ریاضیات و از این قبیل، مقاومت مغز را در برابر بیماری آلزایمر بالا برده و احتمال تخریب مغز و تضعیف حافظه را بعد از 60 سالگی کاهش میدهد و باعث تقویت دقت و تمرکز در میانسالی میشود،
یادگیری مطالب جدید و ادامه تحصیلات در هر سنی به دلیل افزایش ذخایر شناختی مغز، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کم و هر چه سلولهای مغزی ارتباط و اطلاعات بیشتری رد و بدل کنند، مغز ورزیدهتر میگردد.
دانشمندان معتقداند تمرینهای فکری برای مغز، مثل شنا کردن برای بدن بوده و هر چه بیشتر باشد، مغز قویتر خواهد بود. هر چه میزان عملکرد مغز و قرار گرفتن فرد در شرایطی که نیازمند تفکر است کمتر رخ دهد، فرآیند پیر شدن مغز سریعتر انجام میگیرد و تقویت دقت و تمرکز در میانسالی اتفاق نمیافتد.
از آن جایی که همه دورههای سنی مشکلات و بحرانهای مربوط به خود را داشته، بنابراین هر فردی فراز و نشیب مراحل رشد را در هر دوره سپری خواهد کرد.
دوران میانسالی (بالای 60 سالگی) نیز، هر چند با رشد و شکوفایی مربوط به تجربه زندگی توام شده، اما بحران و مشکلات جسمی – فکری مربوط به خود را داشته که در صورت آگاهی به این ویژگیها، افراد این دوره سنی به خوبی قادر هستند از این دوران نیز بهره لازم را ببرند.
از جمله مشکلات مربوط به سن، اضافه وزن، مشکل در خواندن نوشتههای ریز و کوچک، فراموش کاری، بیقراری، افسردگی، اضطراب و ترس، عدم توانایی تصمیمگیری، از دست دادن اعتماد به نفس و حس لذت، کاهش علاقه به فعالیت جنسی، خستگی، پوکی استخوان و کاهش دقت و تمرکز است. مشکلات در سنین بالای 60 سالگی، میتواند در دو دسته جسمی و فکری جای داده شود.
ذکر این نکته اهمیت دارد که کاهش توانمندیهای حسی، گاهی با کاهش هوش و یادگیری در سالمندان اشتباه گرفته میشود. سالمندان ممکن است به نور بیشتر یا صدای بلندتری در جریان آموزش احتیاج داشته باشند، اما هنوز قادر به یادگیریاند.
کتابخانهها و مراکزی که جستجوگرهای اینترنتی را در اختیار عموم قرار میدهند، از بهترین بسترهایی هستند که موجبات شیوه خودگردان آموزش را فراهم میکنند. در چنین شرایطی تنها لازم است نحوه استفاده از این امکانات به سالمندان آموخته شود.
بیماریهای تأثیرگذار بر دقت و تمرکز
قطعیتی مبنی بر کاهش دقت و تمرکز بر اثر افزایش سن وجود ندارد، بلکه عوامل متفاوتی میتواند منجر به کاهش دقت و تمرکز در این دوره سنی (60 سالگی به بعد) شود، از جمله میتوان به مشکلات جسمی و روحی اشاره کرد:
کاهش بینایی و شنوایی:
یکی از علل کاهش دقت و تمرکز، کم سو شدن چشم یا نقص در شنوایی است. بدون تردید با مراقبت از شنوایی و بینایی میتوان این شرایط را بهبود بخشید. انجام معاینات دورهای چشم پزشکی به صورت سالانه میتواند در این زمینه کارساز باشد. تقویت دقت و تمرکز در میانسالی به بهبود وضعیت دقت بینایی و شنوایی کمک میکند.
آلزایمر:
آلزایمر یا فراموشی، یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که به تدریج تواناییهای ذهنی بیمار تحلیل میرود. بارزترین نوع از انواع مختلف زوال عقل، اختلال حافظه است. در این بیماری، اختلال حافظه معمولاً به تدریج ایجاد شده و پیشرفت میکند. تقویت دقت و تمرکز در میانسالی به بهبود وضعیت حافظه کمک میکند.
پارکینسون:
نوعی بیماری مزمن و پیشرونده مغز و اعصاب است که در آن تحلیل اعصاب اتفاق میافتد. تظاهرات اصلی بیماری، لرزش دست، کندی حرکت، قوز کردن، راه رفتن بینظم با حرکات نابجا، سختی و خشک شدن دست و پا و بدن، نداشتن تعادل و صورت بهت زده است.
افسردگی:
یک حالت خلقی شامل بیحوصلگی و گریز از فعالیت یا بیعلاقگی و بیمیلی بوده و میتواند بر روی افکار، احساسات و خوشی و تندرستی یک فرد تأثیر بگذارد. روش ارزان و بیعارضه رفع این بیماری میتواند ورزش، موسیقی شاد، یوگا و طبیعت گردی باشد. تقویت دقت و تمرکز در میانسالی به بهبود وضعیت خلقی میانسالان کمک میکند.
اضطراب:
اضطراب یا تشویش عبارت است از یک احساس ناخوشایند و مبهم هراس و نگرانی با منشا ناشناخته که به فرد دست میدهد.
اختلال در خواب:
تاکنون عملکرد دقیق خواب مشخص نشده است ولی نقش آن در کسب انرژی، تقویت و تجدید قوای بدن و رشد، بسیار مهم است. بیخوابی عبارت است از اشکال در به خواب رفتن یا دوام خواب که از شایعترین اختلالات خواب میباشد. بیماریهای فوق میتواند در ایجاد عدم دقت و تمرکز سالمندان دخیل باشد.
علاوه بر این بیماریهایی که مربوط به جسم هم میشود میتواند بر دقت و تمرکز تاثیر بگذارد. زیرا برای برقراری دقت و تمرکز نیاز به هماهنگی جسم و ذهن است، از جمله میتوان به پوکی استخوان و آرتروز اشاره کرد. پس تقویت دقت و تمرکز در میانسالی یکی از نکات ضروری در این سن است.
منبع مقاله: کتاب راهکارهای افزایش دقت و تمرکز بالای 60 سال نوشته دکتر زهرا امیرآتشانی و دکتر مهستی رسولی.
دیدگاهتان را بنویسید