عوامل موثر بر دلبستگی
زمان مطالعه: 3 دقیقه
چه عواملی میتوانند بر ایمنی دلبستگی تاثیر بگذارند؟
پژوهشگران پنج عامل تاثیرگذار مهم را معرفی کردهاند که میتوانند بر ایمنی دلبستگی تاثیر بگذارند:
سرفصلهای این مقاله
1- فرصت برقرار کردن رابطه نزدیک:
در صورتیکه یک بچه فرصت برقراری رابطه عاطفی با والد را نداشته باشد، چه پیش میآید؟ مطالعاتی که در مورد نوباوگان پرورشگاهی انجام شده نشان میدهد که این نوباوگان به رغم رفتار شاد و معاشرتی قبل از جدایی، پس از جدایی با گریه کردن، کناره گیری از محیط، کاهش وزن و مشکل در خواب را نشان دادند.
زمانی که این کودکان به فرزندی پذیرفته شدند، بسیاری از آنها توانستند با والد خواندههایشان پیوند عمیقی برقرار کنند. این نشان میدهد که اولین پیوند دلبستگی میتواند حتی در اواخر 4 تا 6 سالگی ایجاد شود. اما این بچهها در دوره کودکی و نوجوانی، مشکلات عاطفی و اجتماعی زیادی مانند تمایل زیاد به جلب توجه بزرگسالان، صمیمیت افراطی نسبت به بزرگسالان و همسالان ناآشنا و ضعف در رفاقت نشان دادند.
2- کیفیت پرستاری:
پاسخ دهی بیدرنگ، منظم و مناسب مادران به علائم نوباوگان و نگهداری محبت آمیز آنها، با ایمنی دلبستگی ارتباط دارد. نوباوگان دلبستهی ناایمن، مادرانی دارند که تماس جسمانی را دوست ندارند، به طور نامناسبی با آنها برخورد میکنند، به طور یکنواخت و گاهی منفی، رنجیده و طرد کننده با آنها برخورد میکنند.
نوباوگان دلبستهی اجتنابی در مقایسه با نوباوگان دلبسته ایمن، از پرستاری بیش از حد تحریک کننده و مزاحم برخوردارند. برای مثال، مادر آنها ممکن است زمانی که آنها به خواب رفتهاند و یا سرگرم کار دیگری میباشند، با تمام نیرو با آنها حرف بزند. به نظر میرسد این نوباوگان با دوری کردن از مادر از تعامل خسته کننده میگریزند.
نوباوگان مقاوم، معمولاً پرستاری بیثبات را تجربه میکنند. مادر آنها نسبت به علائم بچه بیاعتنا است؛ اما وقتی بچه شروع به کاوش میکند، آنها با منحرف کردن توجه او به سمت خودشان، در کاوش وی مداخله میکنند. در نتیجه این بچهها بیش از حد وابستهاند و از درگیر نشدن مادر عصبانی میشوند. بدرفتاری با کودکان و بیتوجهی به آنها با هر سه نوع الگوی دلبستگی ناایمن ارتباط دارد.
3- ویژگیهای کودک:
چون دلبستگی، حاصل رابطه دو نفره است، ویژگیهای نوباوه میتواند بر سهولت برقراری ارتباط تاثیر گذارد. عواملی نظیر زودرسی، عوارض زایمان و بیماری نوزاد، پرستاری را برای والدین سختتر میکنند. چنانچه والدین برای پرستاری از نوباوهای که نیازهای خاصی دارد وقت و تحمل کافی داشته باشند و فرزند آنها دچار بیماری خاص و شدیدی نباشد، رشد دلبستگی را به خوبی پشت سر میگذارند.
عدهای معتقدند آمادگی برای روان رنجوری در اوایل نوباوگی با دلبستگی ناایمن ارتباط دارد. اما شواهد دیگری حاکی است که پرستاری میتواند این همبستگی را توجیه کند.
4- شرایط خانوادگی:
الگوهای واقعی درونی، خاطرات بازسازی شدهای هستند که عوامل متعددی از جمله تجربیات رابطه در روند زندگی، شخصیت و رضایت فعلی از زندگی بر آن تاثیر میگذارند. در نتیجه بزرگسالانی که پرورش ناخوشایندی داشتهاند، محکوم نیستند که والدین بیعاطفهای شوند.
بلکه نحوهای که والدین کودکی خود را در نظر میگیرند، توانایی آنها در گنجاندن اطلاعات جدید در الگوهای واقعی درونیشان،
کنار آمدن با رویدادهای ناگوار زندگی و فکر کردن به والدینشان به صورت محبت آمیز و با گذشت، بر نحوهای که فرزندان خود را بار میآورند، تاثیر به مراتب زیادی دارد.
5- سلسله مراتب اشخاص مورد دلبستگی:
اگر شخص اصلی مورد دلبستگی در یک موقعیت تهدید کننده حضور نداشته باشد یا اگر کودک از او جدا شده باشد،
واکنش کودک در چنین مواقع غمگینی، گریه، خشم و تلاش فعالانه برای پیدا کردن شخص مورد دلبستگی است.
نوزاد طی سال اول زندگی، دلبستگی را بر اساس سلسله مراتبی از اشخاصی که در دسترس هستند و سطح اضطراب جدایی که تجربه میکند، شکل میدهد.
برای مثال اگر مادر به عنوان شخص اصلی مورد دلبستگی در دسترس نباشد، در زمان خطر یا تهدید، کودک میتواند
برای امنیت هیجانی به سمت شخص مورد دلبستگی ثانویه (مثل پدر) برود.
اما اگر درد یا اضطراب خیلی شدیدتر باشد (برای مثال در یک سانحه جدی یا بیماری) کودک برای حضور شخص مورد دلبستگی اصلی اصرار می ورزد و در حضور شخص مورد دلبستگی ثانویه، آرام نمیشود.
دیدگاهتان را بنویسید