ریشههای تیزهوشی
زمان مطالعه: 3 دقیقه
تیزهوشی چیزی نیست که افراد را جدای از افراد متوسط جامعه قرار دهد. بلکه تیزهوشی به استعدادهای خاص، باارزش و غیرمعمولی اشاره دارد که افراد ممکن است در طی برخی دورههای زندگی نشان دهند.
سرفصلهای این مقاله
- در یک تقسیمبندی کلی، ریشههای تیزهوشی را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- خانوادهها، مدارس، گروههای همسالان و اجتماع به طور آشکار تأثیر عمیقی بر تحول تیزهوشی دارند.
- شاخصهای زیر را میتوان برای خانوادههای افراد بسیار موفق در نظر گرفت:
- برای پرورش انواع هوش در کودکان خود میتوانید مجموعه پرورش ذهن را خریداری نمایید:
- مجموعه پرورش ذهن کودک (هفت جلدی) [نسخه چاپی]
- مجموعه پرورش ذهن کودک (هفت جلدی) [نسخه pdf]
در یک تقسیمبندی کلی، ریشههای تیزهوشی را میتوان به دو دسته کلی تقسیم کرد:
- عوامل ژنتیکی و سایر عوامل زیستشناختی مانند کنش وری و عصبشناسی و تغذیه.
- عوامل اجتماعی مانند خانواده، مدرسه، گروه همسالان و جامعه.
در توضیح عوامل ژنتیکی باید گفت که در صورتی که والدین از هوش بالایی برخوردار باشند و برای فرزندشان محیط مناسبی فراهم کنند، احتمال تیزهوشی در کودک افزایش مییابد. اگر فردی زمینههای تیزهوشی را دارا باشد ولی در شرایط مناسبی پرورش نیابد، تیزهوشی در او تا حد زیادی بروز پیدا نمیکند.
واقعیت این است که کودکان با قابلیتهای متفاوتی به دنیا میآیند ولی تظاهر این قابلیتها به شرایط محیطی مناسب، بستگی دارد.
خانوادهها، مدارس، گروههای همسالان و اجتماع به طور آشکار تأثیر عمیقی بر تحول تیزهوشی دارند.
خانه و خانواده به خصوص در سالهای اولیه کودکی، در شکوفایی تیزهوشی بسیار مهم هستند. محرکها، فرصتها، انتظارات، تقاضاها و پاداش دادن عملکرد بر یادگیری کودکان تأثیر میگذارند. نقش خانه و خانواده در سالهای ابتدایی زندگی بسیار مهم است.
شاخصهای زیر را میتوان برای خانوادههای افراد بسیار موفق در نظر گرفت:
- در این خانوادهها، والدین مدلهای خوبی به خصوص به لحاظ سبک زندگی برای کودکشان هستند.
- والدین، کودکان را به اکتشاف و مشارکت در فعالیتهای خانه، مرتبط با حوزه تحول استعداد تشویق میکنند. نشانههای کوچک علاقه و توانمندی کودک توسط والدین تشویق میشود.
- رفتارها و ارزشهای مورد انتظار مرتبط با استعداد فرزندان، در خانواده مورد توجه قرار میگیرد و برنامهها و استانداردهای مشخصی برای عملکرد مناسب کودک در هر مرحله تحولی خاص وجود دارد.
- در سنین پایین، آموزش غیررسمی است و در دامنهای از موقعیتها رخ میدهد. یادگیری اولیه اکتشافی بوده و بیشتر شبیه بازی است.
- خانواده با یک مربی ارتباط داشته و اطلاعاتی را برای هدایت فعالیت کودک دریافت میکنند.
- والدین فعالیت کودک را مشاهده کرده و به هنگام ضرورت، دستورالعملهای لازم را ارائه میکنند و عملکرد خوب کودک را تشویق میکنند.
- والدین، آموزش ویژه و معلمان را برای کودکشان جستجو میکنند.
منبع مقاله: روانشناسی، آموزش و توانبخشی افراد با نیازهای ویژه، تألیف: دكتر عباسعلی حسين خانزاده.
دیدگاهتان را بنویسید