مهارتهای لازم برای برقراری ارتباط خوب
برای برقراری ارتباط خوب و روابط مطلوب با دیگران و فرزندان خود، نیازمند آگاهی هستیم. آگاهی از مزایای همدلی کردن، مهربان بودن، صبوری کردن و …. در این مقاله راهکارها و مثالهایی برای بهبود روابط بر پایه مهربانی و همدلی بیان شده است.
سرفصلهای این مقاله
برقراری ارتباط خوب | صبوری، اعتماد و رها کردن
اگر ما به اندازهی کرمی که داخل پیله منتظر میماند تا به پروانهای زیبا تبدیل شود، صبور بودیم؛ اگر اعتمادی که نوزاد تازه به دنیا آمده دارد را داشتیم، یا اگر میتوانستیم با خردمندی برگی که در حال افتادن است، از کنار مسایل بگذریم؛ به طور قطع زندگیمان خیلی آسانتر از این بود و در برقراری ارتباط خوب با مشکل مواجه نمیشدیم.
مسایل خیلی زیادی هستند که دوست داریم به شکل دیگری باشند؛ بهتر، ایمنتر زیباتر، سادهتر، یا اینکه به حالتی برگردند که همیشه بودهاند.
ناامیدی، غمگینی، تمایل به رفع تنهایی با بسته شدن تمام روزنههای امید؛ اینها همه احساسهایی هستند که گاهی تجربه میکنیم. در این لحظات میل ظاهر میشود؛ آرزویی ریشهدار نسبت به متفاوت بودن مسایل از حالتی که الان هستند.
آرزوها و امیال مهم هستند. در واقع، میل و آرزو اولین قدم به سوی دنیایی بهتر، مکانی ایمنتر و سلامتی بهتر تلقی میشوند. آرزوها و امیال سالم، ولی دشوار هستند. آنها توجهتان را به جای چیزهای که دارید، به نداشتهها معطوف میکند.
چگونه آرزوها و امیال را مدیریت میکنید، بدون اینکه در دام تعلقاتی که میخواهید ولی ندارید گرفتار شوید؟ میل در واقع به چه معنا است؟
شما به عنوان والد میتوانید از میل به یادگیری در فرزندتان آگاه شوید. میل به پایان یافتن معضلی مورد قلدری قرار گرفتن، دعوا با دوست، بیماری، جوشهای وحشتناک صورت، چاق شدن یا دستیابی به خواستهی نتیجهی خوب در امتحان، ارائه موفق در کلاس. در بسیاری از مواقع امیال را میتوان از طریق اعمال فرد تشخیص داد.
سخت کوشی، تمرین مداوم، حل کردن مسایل سخت، اما امیالی که از حوزهی اختیارتان خارج هستند چه؟
مسایلی مانند بهبودی از بیماری کشنده یا میل فرزندتان برای سپری کردن زمان بیشتر با پدر در روز تولدش، پدری که در شهر دوردستی زندگی میکند.
بعضی موقعیتها به آسانی قابل تغییر نیستند، حتی اگر فرد راسخترین ارادهها را در اختیار داشته باشد، تقاضای این موقعیتها بدین شکل است.
بنابراین آیا در عالم واقع هیچ کاری از دست شما برنمیآید تا در راستای میل به غایت نیرومند خود به داشتن سرانجامی خوش یا تغییر موقعیت و داشتن ارتباط خوب انجام دهید؟
خوشبختانه چنین نگرشی وجود دارد. همواره میتوانید نگرشتان نسبت به موقعیت را تغییر دهید و تصورات شما را در انجام این کار یاری میکنند؛ البته نه تصورات کابوسوار، بلکه تصورات رویایی.
برقراری ارتباط خوب | مزیتهای همدلی
فرزندان، به طور مداوم، تمامی هیجانها را تجربه میکنند. زمانی که والدین با آنان همدلی میکنند و به آنان کمک میکنند احساسات خود را بفهمند و پردازش کنند، فرزندان پیوند و پذیرش و ارتباط خوب را تجربه میکنند.
با این حال بسیاری از والدین برای احساسات کودکان خود اهمیت زیادی قائل هستند. برخی والدین از نظر ابراز هیجانها مهار شدهاند و احساسات را ناسازنده میدانند. دیگر والدین فقط بر انجام دادن صحیحترین کارها تمرکز میکنند، برخی نیز به نگرانیها و آشفتگیهایشان اجازه بروز میدهند.
در الگوی والد خوب، ما معتقدیم همدلی نکردن با احساسات کودکان و در نتیجه، نداشتن ارتباط عاطفی با آنان به رفتارهای خشم و دست نیافتن به ارتباط خوب میانجامد.
ابراز همدلی واکنشی صمیمانه و خالصانه به احساسات دیگران است. برای این کار خود را به جای فرد مقابل میگذاریم، سپس به شیوهای مهربان و محترمانه واکنش نشان میدهیم که درک صحیح ما را نشان میدهد.
همدلی را میتوان به تماشا کردن فیلمی در مورد شخصی دیگر، غوطهور کردن خود در موضوعها و مسائل او و سپس بازتاب صادقانه و با مهربانی، احساسات و تفکرهای آن فرد به خود او تشبیه کرد.
یکی از پیامدهای تاسف برانگیز روش زندگی امروزی این است که والدین، در مقایسه با گذشته، زمان کمتری را با فرزندان خود سپری میکنند که این امر برارتباط خوب اثرگذار است.
علاوه بر این، زمانی که والدین پس از یک روز خستهکنندهی کاری به خانه میرسند و وقتی که باید به طور تمام و کمال نقش خود را به عنوان پدر و مادر ایفا کنند، اکثراً انرژی خیلی کمی دارند تا برای فرزندانشان صرف کنند؛ در نتیجه، از کیفیت رابطهی میان والدین و کودک کاسته میشود و ارتباط خوب و سازنده شکل نمیگیرد.
برقراری ارتباط خوب | مهربانی، یک مهارت است.
هنگام اجرای جلسات، مهربانی در برنامهی توجه آگاهی مهم است. در مدارس، کودکان یاد گرفتند دربارهی افرادی که به طور ویژه نسبت به آنان با ملاحظه و مهربان هستند، تامل کنند و بفهمند که عشق ورزی چگونه احساسی است.
بسیاری از مادران، پدران، مادرخواندهها، پدرخواندهها، مادربزرگها و پدربزرگها در طی این تمرین به یاد کودکان آورده شدند. پس از آن، خردسالان یاد گرفتند که میتوان موجی از صمیمیت و عشق را به سوی دیگران روانه کنند، حتی نسبت به والد بزرگی که فوت کرده است.
شما میتوانید افکار دوستانه و آرزوی شادکامی برای دیگران را در حضورشان یا هر زمان دیگری که دوست داشتید، به سوی آنان بفرستید. حتی میتوانید این افکار را به خودتان هدیه کنید. مهربانی، کودکان را توانمند میکند تا قطب نمای قلبشان را دوباره تنظیم کنند.
کودکان آموختند که نامهربان بودن در پارهای اوقات به این معنا نیست که دنیا به آخر رسیده است. همهی ما گاهی کج خلق میشویم و سخنان ناشایستی بر زبان میآوریم، ولی آگاه بودن از حالت نامهربانی، چراغی پیش پای رفتارهای فرد روشن میکند و آزادی عمل بیشتری را فراهم میسازد. این کار کودکان را گامی به شفقت و دنیای بهتری که خود معماران آن هستند، نزدیکتر میکند. مهربان بودن برای همگان پسندیده است، از جمله برای کودکان.
در جلسهی دیگری، کودکان ۱۲ ساله در سالن ورزشی مدرسه، مهربانی را تمرین میکردند. هیچ کدام از کودکان این تجربه را عجیب نمیدانستند. آنان در کمال سکوت به دور یک گوی زیبا (توپ تحسین) حلقهی بزرگی تشکیل دادند.
اولین کودک توپ را برداشت و نام یک همکلاسی را صدا زد و در حالی که توپ را به سمت او پرتاب میکرد، گفت: برایم خیلی جالب است که همیشه بعد از دعوا کردن، تو اول پیش قدم میشوی و میخواهی مشکل را حل کنی. مخاطب پاسخ داد: متشکرم.
پیش از پرتاب توپ به سمت دختری که در مقابل او ایستاده بود، لحظهای تامل کرد و سپس گفت: من تو را دوست دارم، چون همیشه خودت هستی. تو هیچ وقت بیملاحظگی و رفتارهای مشابهای را از خودت نشان ندادهای.
زمانی که آن دختر توپ تحسین او را دریافت کرد، لبخند شرمآمیزی بر لبانش نشست. او توپ را با این پیام واگذار کرد: تو خیلی خاصی، زیرا دوستی واقعی و شنوندهی خیلی خوبی هستی.
پسر قلدری که در کلاس مشکل درست میکرد، توپ را با شنیدن این پیام دریافت کرد: فکر میکنم تو خیلی بهتر از سال قبل شدی.
پس از انجام این تمرین، معلمان متوجه تغییراتی در کلاس و ارتباط خوب میان دانش آموزان شدند. آنان در طی ملاقاتی، حیرت خود را بر زبان آوردند که دانش آموزان فرصت بسیار بیشتری را در اختیار یکدیگر قرار میدهند.
وقتی یکی از کودکان کاری انجام میدهد که آن را دشوار میداند، اغلب دیگران میگویند آرام باش، یا عالیه. خُلق آنان واقعاً تغییر پیدا کرده است. آنان به یکدیگر کمک میکنند و دار و دسته بازی در میان آنان کمتر شده است و ارتباط خوب در میان آنها شکل گرفته است.
برقراری ارتباط خوب | محکم کردن روابط در دخترها و پسرها
دخترها وقتی با دوستان نزدیک خود ارتباط برقرار میکنند، به جلو متمایل میشوند؛ به چشمان یکدیگر نگاه میکنند و بسیار حرف میزنند. دخترها از استعداد کلامی پیچیده خویش بهره میگیرند تا رابطهشان را مستحکم سازند.
پسرها هرگز چنین رفتار نمیکنند. آنها به ندرت به صورت یکدیگر نگاه میکنند و ترجیح میدهند نگاهشان موازی یا متمایل باشد. به ندرت ارتباط چشمی برقرار میسازند و اغلب نگاه خود را به نقطهای دیگر معطوف میدارند.
آنها از اطلاعات کلامی برای استحکام رابطهی خود استفاده نمیکنند. در عوض به نظر میرسد جنب و جوش، پول رایج در اقتصاد اجتماعی یک پسر بچهی کوچک باشد. تعاملات فیزیکی، اتصالی است که رابطهی پسرها را حفظ میکند.
در مدرسه ابتدایی بالاخره پسرها از مهارتهای کلامی خود استفاده میکنند تا خبری را بدهند: گفتگو در رابطه با شان و منزلت خود در محفل بزرگتر.
دخترها وقت زیادی را به صحبت کردن میگذرانند. این ارتباط میتواند بسیار مهم باشد؛ زیرا نوع سخن گفتن، موقعیت رابطه را مشخص میسازد. زمانی که راز خود را به دیگری میگویید، معلوم است که او دوست صمیمی شماست.
بنابراین وقتی از اسرار بیشتری پرده برداشته میشود، دخترها خود را به هم نزدیکتر احساس میکنند.
تفاوت میان دو جنس را میتوان چنین توصیف کرد:
پسرها ممکن است بگویند: این کار را بکن.
دخترها میگویند: بیایید با هم آن را انجام دهیم.
منابع مقاله:
- چگونه میتوانیم پدر و مادر خوبی باشیم؟ (فرزندپروری مطلوب)، مؤلفان: جان فیلیپ لوئیس، کارن مک دونالد لوئیس، مترجمان: مریم مقومی، علی روزبهانی.
- آرام نشستن مثل قورباغه (تمرینهای توجه آگاهی برای کودکان و والدین)؛ نویسند: اِلین اَسنل، مترجم: میثم بازانی، سروش قبادی.
- قوانین مغز: برای بقا و موفقیت در محیط خانه، کار و تحصیل؛ جان مدینا، ترجمه: زهره احمدیان.
دیدگاهتان را بنویسید