حافظه فعال چیست و چرا باید آن را افزایش داد؟
زمان مطالعه: 4 دقیقه
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه تلوزیونی به خانه برمیگردیم از شبکه پنج سیما.
پرسش مجری: حافظه فعال را میفرمایید چی هست و چگونه میتوان آن را تقویت کرد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: حافظه فعال یک قسمت از حافظه است که پردازشی صورت میدهد بر آنچه که در حافظه کوتاهمدت و حافظه بلندمدت قرار دارد. دستورالعملهایی که به افراد میدهیم و همان لحظه میخواهیم همان دستور را انجام بدهند.
قرار نیست که فردا یا پس فردا بپرسیم از آنها. حتماً باید در همان زمان در زمانی که ما به آنها گفتیم بتوانند آن کار را انجام بدهند.
سرفصلهای این مقاله
- حافظه فعال خیلی زیاد در یادگیری افراد تأثیرگذار است.
- اینجا بحث حافظه فعال پیش میآید و نقص در حافظه فعال بسیار زیاد میتواند در یادگیری مشکل ایجاد
- کند.
- یکی از این بازیها:
- نکته مهم این است که باید به سن خیلی توجه کنیم.
- نکته بعدی مکان است.
- برای بهبود حافظه در کودکان و بزرگسالان میتوانید از کتاب زیر کمک بگیرید:
- راهکارهای افزایش حافظه فعال(نسخه چاپی)
- راهکارهای افزایش حافظه فعال(نسخه pdf)
حافظه فعال خیلی زیاد در یادگیری افراد تأثیرگذار است.
مادری میگفت ما زمانی که در مدرسه، معلم برای فرزندان سوالی مینویسد، نمیتوانند حل کنند. اما زمانی که من توضیح میدهم میتواند! بحث این است که زمانی که ما عددی را بنویسیم 2+3 شاید یک بچه ۸ ساله راحت بگوید ۵.
اما اگر این طور بگوییم که علی سه سیب دارد و دو سیب دوستش به او میدهد. حالا علی چند سیب دارد؟ که باید 2 و 3 را در ذهنش داشته باشد و پردازش بر روی آن انجام بدهد و عدد را بگوید.
اینجا بحث حافظه فعال پیش میآید و نقص در حافظه فعال بسیار زیاد میتواند در یادگیری مشکل ایجاد
کند.
پرسش مجری: حتماً این سوال پیش میآید که اهمیت حافظه فعال را متوجه شدیم. برای تقویت آن باید چه کار بکنیم که بچهها بتوانند از تمام پتانسیل حافظه فعال خود استفاده بکنند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: در برنامههای قبلی توضیح دادیم که حافظه فعال قابل افزایش است. ما در هر سنی که باشیم میتوانیم حافظه فعال خود را افزایش بدهیم.
چند بازی را در جلسات قبلی عنوان کردیم. امروز هم چند بازی دیگر را عنوان میکنیم که هم خودشان و فرزندانشان میتوانند از آنها استفاده کنند.
یکی از این بازیها:
باید دو کلمه به فرزند بگوییم و از او بخواهیم حروف اول کلمات را جابجا کند. مثلاً قاشق و چنگال را باید چاشق و قنگال بگوید. قرار نیست کلمات با معنی باشند. قرار است دو کلمه را در ذهن خود داشته باشد و عملیاتی بر روی آن انجام بدهد. یا حتی یک کلمه را بگوید و حرف اول و آخر را جابهجا بکند.
مدلهای مختلفی داریم یا حتی مثلاً میتوانیم سه کلمه در کنار سه عدد به کودک بگوییم و از او بخواهیم که سوالاتی را در رابطه با این کلمات به ما پاسخ بدهد.
مثلاً: سیب 25 – پله 41 – جارو 62
حالا کمترین عدد کدام عدد بود؟
میوهای که به کار بردم را بگو و سوالاتی از این دست.
نکته مهم این است که باید به سن خیلی توجه کنیم.
سن کودکان زمانی که زیر ۷ سال هست، وقتی که میخواهیم از حافظه فعال استفاده بکنیم. تلاش بکنیم در همان زمان و همان مکان باشد.
خیلی از مادرها گلهمند هستند از کودکانشان که فرزند من به حرفم گوش نمیدهد. وقتی که از او میخواهیم یعنی که چه گوش نمیدهد؟
میگویند: من میگویم به شرطی بازی کن که بعد از اتمام بازی، اسباببازیها را جمع کنی. اما این کار را انجام نمیدهد.
بچه زیر ۷ سال زمان در حافظه مهم است. باید در همان زمان بگویم وقتی بازی تمام شد بگوییم اسباببازیها را جمع کنید.خوب است که قبل از شرط بگذاریم ما نباید انتظار داشته باشیم که حتماً یادش بماند.
زمانی که بچه حافظه خوبی دارد انجام میدهد اما از متوسط بچهها نباید چنین انتظاری داشت. مثلاً از کودکان ۵ سال به پایین یا حتی ۶ ساله نباید این انتظار را داشته باشیم.
نکته بعدی مکان است.
مثلاً ما در آشپزخانه ایستادهایم و به فرزند خود میگوییم: وسایلت را بزار داخل سبد اسباببازی یا مداد رنگیهایت را جمع کن.
اینجا نمیتوانیم انتظار داشته باشیم کودکمان آن کار را انجام بدهد، چون مکان متفاوتی هست. اگر میخواهیم به کودک خردسال خود بگوییم مداد رنگیاش را جمع کند، باید همان لحظه که میخواهیم جمع کند، در بالای سر همان مدادرنگی بایستیم و در همان اتاقی که مداد رنگی داخل آن هست، بگوییم.
مکان و زمان در این حوزه تأثیر بسیار بسزایی دارند.
دیدگاهتان را بنویسید