افزایش خلاقیت با استفاده از بازی با رنگها
زمان مطالعه: 7 دقیقه
این فایل ادامه فایل پرورش خلاقیت با استفاده از آشنایی با رنگها است.
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه رادیویی از رادیو مادر.
در جلسه قبل از راهکارهای پرورش خلاقیت، بازیهایی ارائه شد که در رابطه با شناخت و توجه به رنگ بود.
در این جلسه هم میخواهیم از رنگها، بازی با رنگها، برای رشد خلاقیت کودکان استفاده کنیم. این بازیها زمانی باید انجام شود که کودک در تشخیص دامنه رنگها توانمند شده باشد.
اولین بازی، تغییر رنگ با استفاده از لنزهای رنگی است. کافی است چند تا ورق طلق پلاستیکی، با رنگهای مختلف، از یک لوازم تحریر فروشی خریداری کنیم. حالا این بازی را میتوانیم شروع کنیم.
سرفصلهای این مقاله
- اگر به بلوز سفید کودکتان با طلق زرد رنگ نگاه کنید، چه رنگیه؟
- در مرحله دوم این بازی باید توجه کودک را به ترکیب رنگها جلب کنیم.
- بازیهای بعدی که میتوانید با رنگها انجام بدهید، بازی جذب رنگ است.
- کودکان وقتی سنشان پایین است صبرشان خیلی زیاد نیست؛
- ترکیب رنگها هم بازی دیگری است که برای رشد خلاقیت کودکمان خوب است.
- بازی دیگری را با رنگها میخواهم به شما یاد بدهم، در این بازی میتوانید از رشتههای نخ استفاده کنید.
- مدلهای مختلفی را یا تعداد خطوط قرینهسازیتان را زیاد بکنید.
- کتابهای انتشارات فرزام برای پرورش فرزندانی توانمند:
- فرزند بادقت من: راهنمای والدین و مربیان (نسخه pdf)
- باهوش خوشاخلاق (نسخه چاپی)
- بازی پدیدهای شگفت انگیز (نسخه چاپی)
اگر به بلوز سفید کودکتان با طلق زرد رنگ نگاه کنید، چه رنگیه؟
ماشین آبی کودک چه رنگی خواهد شد؟ رنگهای قرمزش چطور؟
با استفاده از طلقهای رنگی به کودکتان کمک کنید که بفهمد که طلقهای رنگی باعث میشود درکش از محیط اطرافش متفاوتتر شود.
باز هم تأکید میکنم میخواهیم کودک به این فهم برسد که رنگ جسم تغییر نمیکند. بلکه درک فرد از رنگ جسم تغییر کرده است.
علاوه بر طرحها، سلفونهای رنگی شیرینی و شکلات هم میتواند در این بازی به کار برده بشود.
اجازه بدهید خود کودکان تجربه کنند و خودشان رنگها را انتخاب کنند. شما میتوانید هیجان بازی را زیاد کنید و از او بپرسید چی شد؟ چه رنگی شد؟ وای چه خوشگل، نه رنگ اولش بهتر بود.
و در کل میتوانید اینقدر با اشتیاق این کار را انجام بدهید که برای کودک تغییر رنگهای محیط به یک تفریح لذتبخش تبدیل شود.
در مرحله دوم این بازی باید توجه کودک را به ترکیب رنگها جلب کنیم.
از او بخواهیم، دو تا طلق را با رنگهای مختلف روی هم قرار بدهد و راه تجربه کردن را برای فرزندتان باز بگذارید. خواهش میکنم نتایج رو بلند خودتان به او نگویید و اصلاً از قبل به کودک آموزش ندهید.
بگذارید خودش نتایج را کشف کند. این راهکار اسمش هست اصل حادثه کنترل شده. کودک درک میکند که شما به او نظارت دارید ولی باز هم این حس شگفت انگیزه کشف کردن را و این که خودش یک چیزی را کشف میکند، برایش لذتبخش است.
شاید با هیجان به شما بگوید که مثلاً، رنگ سبز و زرد را روی هم انداخت چه رنگی ایجاد شد. آبی و قرمز را گذاشت چه رنگی ایجاد شد. زرد و قرمز چه رنگی را ایجاد کرد و این خودش میتواند برای کشف محیط و ایجاد انگیزه در این رابطه به فرزندمان کمک زیادی بکند.
خیلی ارزشمند است که بتوانید بعد از این بازی طلقها را به شکلهای مختلف هندسی هم برش بدهید. ما داریم به کودکمان یاد میدهیم که با یک وسیله میتواند بازیهای مختلفی را انجام بدهد.
اینجا یک ورق سفید یا مقوای سفید هم میتوانید در اختیار کودک قرار بدهید و از او بخواهید با قرار دادن قطعههای مختلف طلق روی مقوا، تصاویر مختلفی بسازد. با توجه به اینکه رنگهای مختلفی هم طلق داشته، قطعاً تصاویر رنگی زیبایی میتواند کودک بسازد.
گاهی ممکن است کودک بخواهد قطعههایی را با رنگ مختلف روی هم بگذارد و رنگ جدیدی را روی آن مقوای سفید ایجاد کند. مثلاً یک قسمتی از یک مربع روی یک قسمتی از دایره یا شکل غیر هندسی را بپوشاند.
و یک تیکه از شکلمان با یک رنگ دیگر ارائه شود. این هم میتواند بازی جالب و پرنشاطی برای کودک باشد.
بازیهای بعدی که میتوانید با رنگها انجام بدهید، بازی جذب رنگ است.
در بازی جذب رنگ، نحوه جذب رنگ را در محیط میخواهیم به کودک یاد بدهیم.
اولین چیز این است که بیاییم اول یک چند تا قطره جوهر تهیه کنیم یا اینکه از رنگ خوراکی استفاده کنیم، یا اگر الآن لبو دم دستمان است، یک مقدار آب لبو را استفاده کنیم، یا اینکه آب کلم بنفش میتوانیم استفاده کنیم. اگر نه یک استکان این آبها را داشته باشیم.
درک جذب رنگ را میتوانیم با چند شیوه به کودکمان یاد بدهیم. یکی از شیوهها این هست که، در یک سینی بیایم یک دستمال کاغذی پهن بکنیم. و بخواهیم با قطرههای رنگهای مختلف، وقتی روی دستمال کاغذی میریزد، حالت جذب این رنگها تصاویر مختلفی را ممکن است ایجاد کند روی دستمال کاغذی، و این خودش خلاقیت کودک را افزایش میدهد.
بگزارید کودکان خودشان تجربه کنند نحوه پخش شدن رنگها به میزان رنگی که بچه روی آن دستمال کاغذی ریخته است و حالت حالا قطره ریخته یا اینکه خطی ریخته است فرقی نمیکند.
بگزارید تجربههای جالبی را کودکان از این بازی به دست بیاورند.
راههای دیگر این هست که مثلاً یک گل میخک سفید بگیریم یا با گل گلایول هم راحت بتوانید این بازی را انجام بدهید. بگذارید درون لیوان آبی که درون آن رنگهایی که قبلاً تهیه کردیم میریزیم. حالا میتواند رنگ خوراکی یا جوهر رنگی باشد.
جذب رنگ از طریق گل و گلبرگها، ساختمانهای پیچیدهی گیاه را به کودک نشان میدهد و علاوه بر اطلاعات عمومی این فرآیند میتواند به خلاقیت کودک کمک کند.
حتی ما میتوانیم خلاقتر باشیم، یک وقتی ممکن است ساقه گیاهمان را به دو قسمت تقسیم کنیم. و نصف آن را در آب با یک رنگ و نصف آن را در آب با یک رنگ دیگر در دو لیوان مجزا بگذاریم. اینجا هم، کودک بعد از چند روز میبیند نحوه جذب رنگ را توسط گیاه فکر میکنم این بازی برای آموزش صبر بچهها خوب باشد.
کودکان وقتی سنشان پایین است صبرشان خیلی زیاد نیست؛
ولی همین که یاد بگیرند یک روز ۲۴ ساعت یا حداقل ۱۰ ساعت باید صبر کنند تا گلشان رنگ را جذب کند برایشان یک تمرین صبوری هست.
جوهرهای رنگی را میتوانید استفاده کنید و با مدلهای مختلفی این بازی را انجام بدهید. حتی این بازی را میشود با سه قسمت کردن ساقه هم انجام داد.
به غیر از این بازی، بازیهای دیگری هم ما داریم که مثلاً، بازیهایی که با پوست تخممرغ میتوانید انجام بدهید. مثلاً، بیایید پوست تخممرغ را خُرد خُرد بکنید، یا تخم هندوانه، یا تراشههای چوب اگر داریم، نخهای پنبهای یا کولههای پنبهای هم بد نیست. اگر ماسهی رنگی هم داشته باشیم چیز خوبی است.
میتوانید اینها را با رنگهای پودری یا رنگهایی که داریم، مخلوط کنیم و اجسام رنگی حجیم ایجاد کنیم که میتوانیم با آن نقاشیهای کودکانمان را رنگ کنیم. البته در این کار شما فقط یک تصحیل گر هستید.
به عنوان یک مادر، فقط کمک کوچکی همان اول میکنیم و قرار شد تجربهی کودکانمان را از آنها نگیریم. و لذت را داشته باشند و همه چیز را خودشان تجربه کنند.
میتوانید از رنگهای گواش هم برای رنگآمیزی اینها استفاده کنید. مثلاً، یک مقدار رنگ گواش را به پوست تخممرغهای خرد شده بزنید و بگذارید خشک شود و بعداً از آن پوست تخممرغها برای کلاژهای زیبا یا رنگهای دیگر حالا قسمتهایی از یک نقاشی استفاده بکنیم.
ترکیب رنگها هم بازی دیگری است که برای رشد خلاقیت کودکمان خوب است.
ما ترکیب رنگها را با طلقها قبلاً گفته بودیم ولی الآن میخواهم یک راهکار جدید به شما یاد بدهم.
بیایید یک کاغذ سفید را تا بزنید و یک سری مداد شمعی را در رنگهای مختلف یا ته مداد شمعی که کودکان دیگر از آن استفاده نمیکنند و میخواهیم دور بریزیم بیاییم خوب خُرد خوُد بکنیم.
اگر رنده بشود کرد خیلی بهترِ است رنده شدهها را با هم مخلوط کنید و تقریباً یک حجم رنگی درمیاید که وقتی کاغذ را تا کردیم میتوانیم این مداد شمعیهای رنده شده را که رنگهای مختلف هم قاطی آن است، بپاشیم لای کاغذمان و دوباره تای کاغذ را برگردانیم.
بعد از این مرحله چند تا لایه روزنامه میتوانید روش بگذارید که یک وقت اتوی خانه کثیف نشود. بعد میاییم اتوی خانه را گرم میکنیم و روی این کاغذ میکشیم.
وقتی اتو را میکشید گرما باعث میشود تراشههای مداد شمعی ذوب بشود و این طوری یک طرح خلاقانهی خیلی زیبا روی آن کاغذ ایجاد میشود. فقط بعد از اینکه اتو را کشیدید و تمام شد کاغذ را باز کنید.
قبل از این که خشک بشود و گرمای مداد شمعی از بین برود، چون اگر گرما از بین برود دیگر کاغذ تا شده چسبیده به هم میماند.
بازش کنید و بگذارید خنک بشود، فقط مواظب باشید که کودکان ما دست به اتوی داغ نزنند. این بازی، شاید خطرناک باشد ولی قطعاً نتیجه کار انقدر زیبا و هیجانانگیز است که برای کودکانمان ارزشمند است.
بازی دیگری را با رنگها میخواهم به شما یاد بدهم، در این بازی میتوانید از رشتههای نخ استفاده کنید.
کودکان ما همه، رنگ انگشتی دارند یا اینکه گواش هم میتوانیم تهیه بکنیم. گواش یا رنگ انگشتی را نخ را درون آن بکشید.
حالا اگر رنگ انگشتی باشد باید با فشار بیشتری نخ درون آن برود. ولی اگر گواش باشد به راحتی میتوانید یک تکه از نخهای کاموایی یک مقدار ضخیم را داخل گواش بگذارید. و بعد بیاید یک کاغذ را تا بکنید و نخ را با مدل درون آن بکشید.
خب این نخ اثر رنگش را روی کاغذ میگذارد و هر دفعه ممکن است یک طرح خلاقانه از این راه برای شما ایجاد کند.
موضوع نحوهی کشیدن یک نقاشی زیبا نیست. موضوع این است که کودک من یک اثر خلاقانه داشته باشد و شادی کند با آن کار. و هیجانانگیز باشد برای کودک و لذت ببرد از تجربههای رنگی که برایش ایجاد شده است.
یک کار دیگری که شما میتوانید انجام بدهید، قرینهسازی است. قرینهسازی یک روش است برای رشد آگاهی در جنبههای علمی و فلسفی. قرینهسازی به کودمان کمک میکند تفکر منطقی کودک که پایهی تفکر ریاضیات است، افزایش پیدا کند.
میتوانید کاغذ را تا بزنید. یک طرف آن را نقاشی بکشید. حالا با مداد رنگیهای خیلی پررنگ و یا جوهر بعد وقتی تا میکنید، اثر از آن طرف روی قسمت متقارن میافتد.
در چنین چیزی، خط تقارن کم برای بچهها میتواند ۲ تا ۳ مدل به آنها یاد بدهد.
مدلهای مختلفی را یا تعداد خطوط قرینهسازیتان را زیاد بکنید.
واقعاً این کارها چیزهایی هست که میتواند خلاقیت فرزند شما را زیاد کند و شادی و هیجان را به زندگیتان بیارد.
بزرگی میگفت خلاقیت هنری است نهفته در اعماق وجود انسان که با تلاش فرد و آموزش دیگران شکوفا میشود. میتوانیم پله پله و قدمبهقدم خلاقیت را ظاهر کنیم و روز به روز درخشندگی و شفافیت آن را در زندگیمان زیادتر کنیم.
امیدوارم نور درخشان خلاقیت مسیر زندگی شما و فرزندتان را روشن و شفاف بکند.
ادامه این مطلب را در پرورش خلاقیت با استفاده از روش رویدادهای اتفاقی بخوانید.
دیدگاهتان را بنویسید