تمرکز حواس به چه معناست؟ چگونه میتوان آن را بهبود بخشید؟
زمان مطالعه: 5 دقیقه
تمرکز حواس یعنی عوامل حواسپرتی را به حداقل رساندن. تمرکز هر شخص به نسبت کاهش عوامل حواسپرتی او افزایش مییابد. و بنا به تغییرات، موقعیت ذهنی و محیطی او تغییر میکند.
بیشتر افراد گمان میکنند که تمرکز یک امر ذاتی و تغییر آن ناممکن است؛ درحالیکه تمرکز یک امر اکتسابی است و هرکس با هوش عادی خود میتواند به آن دست یابد.
پس برقراری تمرکز حواس به میزان کاهش عوامل حواسپرتی بستگی دارد، یعنی هرچه عوامل مزاحم و مُخل تمرکز بیشتر باشند، توانایی حفظ تمرکز کمتر است و برعکس.
لذا حواسپرتی، یعنی خارج شدن از روند مطالعه یا جریانکاری و فرو رفتن در افکار و تخیلات و یا انجام کار دیگر.
سرفصلهای این مقاله
- نقش حافظه در تمركز یكی از مؤثرترین راههای تقویت حافظه است.
- اگر میخواهید حواس خود را کاملاً متمرکز کنید باید مراحل زیر را طی کنید:
- * مرحله اول
- * مرحله دوم
- * مرحله سوم
- * مرحله چهارم
- * مرحله پنجم
- * مرحله ششم
- کتابهایی برای پرورش فرزندانی توانمند و هوشمند:
- راهکارهای ایجاد تفکر منطقی در کودک (نسخه pdf)
- باهوش خوش اخلاق(نسخه چاپی)
- باهوش خوش رو(نسخه pdf)
- بازی پدیدهای شگفت انگیز(نسخه چاپی)
نقش حافظه در تمركز یكی از مؤثرترین راههای تقویت حافظه است.
که با استفاده از آن میتوانید قدرت تمرکز خود را تقویت کنید. اگر هر چه بیشتر حواس خود را متمرکز کنید، مطالب، موضوعات و خاطرهها، سریعتر و ژرفتر در ذهن شما نقش خواهد بست.
از اینرو میخواهیم طرز متمرکز کردن حواس را مطرح کنیم و اعتقاد داریم و امیدواریم با بهکارگیری روشهای پیشنهادی، بعد از مدتی متوجه شوید که قدرت تمرکز شما چندین برابر شده است.
اگر میخواهید حواس خود را کاملاً متمرکز کنید باید مراحل زیر را طی کنید:
* مرحله اول
ابتدا خود را از دنیای خارج مجزا کرده و محیط مناسبی را برای مطالعه انتخاب كنید. چنین محیطی باید آرام، روشن، دارای گرمای طبیعی و ساکت باشد، چون هیچچیز به اندازه سر و صداهای مکرر و خستهکننده برای تمرکز حواس زیانبخش نیست.
انتخاب محیط مناسب برای تمرکز کامل به دو دلیل اهمیت دارد:
نخست اینکه اگر شرایط آرام و راحتی فراهم نباشد، شما تمرکز لازم برای مطالعه مطالب را نخواهید داشت.
دیگر اینکه زمانی که شما هر بار خود را در شرایط مادی یکسانی برای مطالعه قرار میدهید. بازتابی شرمی از تمركز را ایجاد میکنید.
* مرحله دوم
در محیطی که انتخاب کردهاید باید پس از استقرار، علل و عواملی را که موجب تفریح فکر شما میشود. کنار بگذارید؛ مثلاً: جلوی پنجره اتاق قرار نگیرید، یکی به این علت که نور از مقابل دریافت خواهد شد. و دیگر اینکه شما از پنجره مناظر یا افرادی را میبینید که تمرکز شما را به هم میریزند. محل مطالعه باید از صدای تلویزیون و رفتوآمد افراد مصون باشد.
بهطورکلی میتوان گفت همواره باید دو اصل زیر را بهخوبی به خاطر بسپارید تا به یک تمرکز مطلوب برسید:
1 – انتخاب محیطی مناسب 2 – حذف علل مادی پریشانی حواس
* مرحله سوم
آیا ازنظر بدن در وضع مناسبی برای انجام یک کار فکری هستید؟ اگر شما دچار خستگی مفرط شدهاید، درصدد تمرکز حواس روی موضوع خاصی برنیایید؛ زیرا در این شرایط اگر بخواهید تمرکز کنید بیشتر خود را خسته خواهید کرد.
* مرحله چهارم
حال میخواهیم شرایط روانی لازم برای ایجاد تمرکز مفید را مطرح کنیم. اگر شما دو ستون در نظر بگیرید و در سمت راست، موارد و موضوعاتی که تمرکز روی آنها برایتان سخت نیست را نوشته و در سمت چپ موضوعاتی که تمرکز روی آنها برایتان مشکل است را بنویسید و روی این موارد فکر کنید. ثابت میشود که تمرکز حواس درباره چیزهایی که به آنها علاقهمند هستید آسان و درباره چیزهایی که آنها را دوست ندارید، دشوار است.
این امر، خود بیانگر این اصل است که عوامل عاطفی و احساسی نقش بسزایی در فرمان دادن یا ندادن به تمرکز دارد.
در اینجا ممکن است بگویید گاهی مجبور هستید درباره موضوعات یا دروسی مطالعه کنید که اصلاً برایتان خوشایند نیست. در این موارد باید سعی کنید اطلاع کافی از فایده مطالعه آن موضوعات به دست آورید. تا با حسن نیت پذیرفته شوند و دقیقاً درباره انگیزههایی که شما را وادار به انجام این کوشش میکند، بررسی کنید.
* مرحله پنجم
گاهی پیش میآید که شما میخواهید حواس خود را بر روی خواندن مطلبی متمرکز کنید؛ ولی با وجود کوششهای فراوان، پس از خواندن هر جمله، دقت شما منحرف میشود و پیشرفتی حاصل نمیکنید. و پنج یا شش بار مجبورید به عقب برگردید و مطالعه مطالب را برای اینکه آنها را به یکدیگر ارتباط دهید، از سر بگیرید.
این امر ممکن است ناشی از علل گوناگونی که تا به حال آنها را تجزیه و تحلیل کردهاید باشد، ولی ممکن است در نتیجهی عامل دیگری نیز باشد، به این معنی که شما پایه شناختی کافی برای قرائت این موضوع را ندارید.
به عنوان مثال، اگر شما از کودکی بخواهید یک کتاب فلسفی را بخواند و برای شما بازگو کند. او نمیتواند روی مطالب تمرکز کرده و آنچه را خوانده بازگو کند، چون اطلاعات لازم فلسفی را دارا نیست. و به محض خواندن نخستین جمله توجه او به چیز دیگری معطوف میشود. این اصل در مورد تمام افراد مصداق دارد.
اگر ما به مطالعه موضوعی بپردازیم که نسبت به آن شناخت کافی نداریم، ذهن ما نمیتواند همه آنچه که نوشته شده است را بفهمد و آن مطالب از مغز ما فرار میکنند.
* مرحله ششم
چگونه میتوانیم مجذوب موضوعی که باید بخوانیم شویم؟
نخست سعی کنید پیشرفتهایی را که شما از خواندن یک مطلب داشتهاید برای خودتان بازگو کنید و از فایده مستقیمی که از مطالعه برای شما حاصل میشود، مطلع شوید. مثلاً با خواندن کتابی مقدماتی در معرفی فلسفه، متوجه میشوید که این کتاب به شما کمک میکند که بعداً فلان فیلسوف مشهور و آثار او را بهتر بشناسید. سپس برای خود سوالاتی مطرح بسازید، مانند: برای چه این کتاب نوشته شده است؟ هدف مؤلف از نگارش آنچه بوده است؟ مؤلف آن کیست؟ و…
خلاصه با تجسس در معنی ژرف کتاب یا اثر نویسنده در امر خواندن علاقه بسیار زیادی پیدا خواهید کرد و تمرکز حواس شما در مطالعهی آن کتاب آسانتر خواهد شد.
دیدگاهتان را بنویسید