علت تنها ماندن و منزوی شدن کودکان چیست؟ راهکارهای بهبود این وضعیت چیست؟
زمان مطالعه: 3 دقیقه
صحبت های خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه رادیویی خانه و خانواده از رادیو ایران.
پرسش مجری: میخواهیم در مورد کودکانی صحبت کنیم که در دوست یابی ناتوان هستند. بعضی از بچهها انگاری خیلی راغب نیستند به این کار و کاملاً تنها میمانند. علتش را بفرمائید.
پاسخ دکتر امیرآتشانی: اول اینکه، سن برای ما خیلی مهم است و ما از ۴ سالگی دوست یابی را در کودکان میبینیم. شما اگر یک عالمه اسباب بازی را بریزید تو اتاق و بچههای 3 ساله در اتاق باشند معمولاً انفرادی بازی میکنند.
ممکن است از کنار هم بودن لذت ببرند ولی دوست یابی که ما مدنظرمان است اتفاق نمیافتد. ولی برای بچههای ۴ سال به بعد زمانی که ما تنهایی یک کودک را میبینیم دلایل مختلفی دارد.
اول از همه دو دسته تنهایی داریم:
سرفصلهای این مقاله
یک وقتی کودک مطرود است و یک وقتی کودک خودش تنها است.
دلایل زیادی وجود دارد:
یکی ویژگیهای منفی رفتاری کودک است. مخصوصاً کودکان بیشفعال و کودکان دچار اختلال سلوک اینها معمولاً طرد میشوند. چون مهارتهای خودکنترلی را ندارند در زمانی که هیجانات آنها بالا میرود.
برخوردهای خشونت بار دارند با دیگران و یا رفتارهای هیجانی شدید. بچههای دیگر این موارد را نمیپذیرند و ناخودآگاه این کودکان تنها میمانند. به اینها باید آموزش مهارتهای خودکنترلی را یاد بگیرند.
بعضی از کودکان از والدین خود یاد میگیرند و مهارتهای اجتماعی را یاد میگیرند و والدینی که از مهارتهای اجتماعی استفاده نمیکند؛ کودک هم یاد نمیگیرد.
گاهی کودکان ما دچار اضطراب اجتماعی میشوند. من مادر مداوم از غریبهها میترسانمش. حتی فرزند وقتی که کوچک هست مادر اجازه نمیدهد که حتی در آغوش افراد نزدیک برود و مداوم میخواهد در کنار خودش باشد و این کودکان دچار اضطراب اجتماعی میشوند.
گاهی هم کودکان دچار کمرویی و کمبود اعتماد به نفس هستند و خجالتی هستند و نمیتوانند ارتباط برقرار کنند.
و دستهی آخر، بچههایی هستند که کمال طلب هستند و خودشان هم اجتنابی هستند. در با دوستان بودن دنبال رهبری کردن هستند. دنبال این هستند که رهبری کامل گروه را داشته باشند و اینها ناخودآگاه گاهی تنها میمانند.
برای فرزندانمان موقعیتهای با بچهها بودن را فراهم کنیم. وقتی که در فضای خانوادگی هستیم و کودک هست اجازه بدهیم که کودک توانمندیهای خود را نشان بدهد. اجازهی صحبت کردن به کودک بدهیم و به صحبتهای او گوش بدهیم.
زمانی که فعالیت اجتماعی انجام میدهد او را تشویق کنیم. اگر دارد در مورد توانمندیهای خود با بزرگسالی صحبت میکند به او نگاه کنیم و لبخند بزنیم. یعنی بداند که مورد تایید ما است.
نکتهی بعدی این است که، به هیچ وجه تحقیر، توهین، سرزنش کردن را نداشته باشیم. ما متاسفانه زمانی که فرزندمان مهارتی را ندارد. به جای اینکه از طریق درست این مهارت را به او آموزش دهیم، میآییم از تحقیر استفاده میکنیم. در صورتی که وضعیت را بدتر میکنیم.
سرکوب نکنیم خواستههای فرزندانمان را و مسئولیتهای اجتماعی به فرزندانمان بدهیم. اگر میخواهیم کرایه تاکسی بدهیم کنار بایستیم تا فرزندمان بدهد.
دیدگاهتان را بنویسید