نقش والدین در پرورش هوش هیجانی
زمان مطالعه: 6 دقیقه
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی و خانم ندا فاطمی شورابی در برنامه تلوزیونی حال خوب از شبکه سلامت.
پرسش مجری: ما میتوانیم بگوییم که هوش هیجانی یکی از مهمترین هوشهایی است که شما در دستهبندیها نام بردید و میتواند در زندگی ما کارآمد باشد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: در دستهبندی هوشهای مدیریتی که جلسه قبل در مورد آن صحبت کردیم. قسمت مهمی از آن اختصاص داده میشود به هوش هیجانی.
اما اینکه بگویم مهمترین آنها است شاید برای یک زندگی عالی ما نیازمند این باشیم که همه جنبههای زندگی خود را پرورش دهیم و تلاش کنیم که روز به روز بهتر باشیم.
سرفصلهای این مقاله
- یک تعریف ساده از هوش هیجانی این است که هیجاناتمان را در مشتمان نگه داریم.
- چه حسی برای ما ایجاد میشود؟
- قطعاً میتواند کمک بسیار بالایی برای والدین باشد.
- برداشت دیگران ممکن است در مورد ما درست نباشد اما تلاش کردن میتواند موقعیت را خیلی تغییر دهد.
- برای پرورش و رشد هوش اجتماعی در فرزندان خود میتوانید کتاب زیر را خریداری نمایید:
- باهوش خوش رو ( نسخه چاپی)
- باهوش خوش رو (نسخه pdf)
یک تعریف ساده از هوش هیجانی این است که هیجاناتمان را در مشتمان نگه داریم.
بحث هوش هیجانی با کوتاهترین تعریف این است که ما هیجانات خود را بشناسیم. و بازخورد بدن خود را بدانیم و بتوانیم هیجانات خود را تنظیم کنیم. انواع هیجانها وجود دارد.
ما ۵ هیجان اصلی داریم که شامل: شادی، غم، خشم، ترس و شرم است.
بحث این است که در گام اول ما خودمان را بشناسیم و بدانیم وقتی شاد میشویم چه عکسالعملی را از خودمان نشان میدهیم.
پرسش مجری: آیا هوش هیجانی و انواع هوشها به ما ارث میرسد یا قابل پرورش در ما است؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: کاملاً قابل پرورش است. واقعیت این است که زمانی که ما در مورد یک هوش صحبت میکنیم به این دلیل است که قابل پرورش است.
در مورد هوش هیجانی زمانی که ما ۷۰ سال هم داشته باشیم باز هم امکان افزایش هوش هیجانی وجود دارد. اما هر چقدر عمر افراد بالاتر میرود انجام دادن آن سختتر است. اما به گونهای نیست که امکانپذیر نباشد.
پژوهشها نشان داده است که ما بر اساس محیطی که در آن هستیم، هوش هیجانی را به دست میآوریم و اکتسابی است. اگر ما بتوانیم در حوزه خودآگاهی (مرحله اول هوش هیجانی) کار کنیم. مثلاً وقتی عصبانی میشویم چه کاری انجام میدهیم؟
چه حسی برای ما ایجاد میشود؟
پرسش مجری: بالا بردن هوش هیجانی تا چه اندازه میتواند برای دانش آموزان موفقیتآمیز باشد؟
پاسخ خانم فاطمی: برای دانش آموزان انواع هوش بر موفقیت آنها بسیار تأثیر دارد. هوش هیجانی در ارتباطات دانش آموزان با یکدیگر و با معلم خیلی میتواند اهمیت داشته باشد. و یکی از انواع هوشهایی است که در تحصیلات بچهها و یادگیری آنها بسیار تأثیرگذار است.
پرسش مجری: در مشاوره با نوجوانها برای بالا بردن سطح هوش هیجانی و عاطفی آنها و انواع هوشها در آنها چه برنامهها و چه توصیههایی را برای والدین دارید؟
پاسخ خانم فاطمی: کارهایی که در کلاسها انجام میشود، توصیههایی که برای والدین داریم، اولین و مهمترین آن این است که در مرحله اول، والدین احساسات و هیجانات فرزندان خود را بشناسند و اگر آن را نشناختند تکرار کنند.
پرسش مجری: ما بسیاری از والدین را میشناسیم که شکایت دارند از افت تحصیلی و پرخاشگری در دوره نوجوانی و بسیاری از رفتارهای دوره نوجوانی که برای والدین قابل کنترل نیست.
آیا این آموزشها در هوش هیجانی و بالا بردن هوش هیجانی و عاطفی آنها کمک میکند تا این مسائل حل بشود؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: کاملاً میتواند کمک کننده باشد. بحث اساسی این است که بسیاری از پدر و مادرها نیاز دارند که هوش هیجانی خود را بالا ببرند. انسان هر لحظه باید یادگیری جدید داشته باشد، برای اینکه ارتباط خوبی داشته باشند.
گام چهارم یعنی مدیریت رابطه. برای اینکه به آن برسیم باید خودمان را بشناسیم و مدیریت کنیم و در نهایت بتوانیم روابطمان را مدیریت کنیم.
قطعاً میتواند کمک بسیار بالایی برای والدین باشد.
اگر این کار را انجام دهیم زمانی که فرد هیجانهایش بالا است. ما اگر بخواهیم از راه منطق وارد شویم قاعدتاً با در بسته روبرو میشویم. قطعاً ارتباطمان بین خود و فرزندمان کم میشود. اما اگر بتوانیم آن لحظه خودمان هم با همدلی وارد شویم و آگاهی اجتماعی داشته باشیم بهترین راهکار این است که درکش کنیم، او را بغل کنیم و بعد با او صحبت کنیم و با گفتوگو مشکلات را حل کنیم.
پرسش مجری: اگر ما تمرین کنیم و بتوانیم بسیاری از روابط خود را بهبود ببخشیم، آیا این نوع آموختنها میتواند به ما کمک کند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: بسیار زیاد میتواند کمک کننده باشد. میتوانیم این تحول را در زندگی خود ببینیم. واقعیت این است که ما در بعضی مواقع بلد نیستیم روابط خود را مدیریت کنیم و این باعث لطمه زدن به خودمان میشود و حتی روابطمان با دیگران.
برداشت دیگران ممکن است در مورد ما درست نباشد اما تلاش کردن میتواند موقعیت را خیلی تغییر دهد.
پرسش مجری: آیا این محدود به سنین خاصی است؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: قطعاً در سنین نوجوانی راحتتر است. اما هر چقدر سن بالاتر میرود و عادتهای رفتاری تثبیت میشود و این قضیه عادت را تغییر دادن ممکن است سخت باشد، اما قطعاً امکانپذیر است.
پرسش مجری: در مورد کسانی که آموزش میبینند و با هوش هیجانی و عاطفی خود کنار میآیند. و یاد میگیرند که چه پروتکلهایی را حفظ کنند، تا چه اندازه میتواند مؤثر باشد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: قطعاً میتوانند به همسالان خود در مدرسه هم کمک کنند. از نظر علمی زمانی که ما کودک زیردبستان داریم بیشترین تأثیر را از والدین میگیرند.
زمانی که کودک ما دبستانی است بیشترین تأثیر را از معلم میگیرد و زمانی که به سن نوجوانی میرسد بیشترین تأثیر را از همسالان خود میگیرد.
پس قاعدتاً اگر کودکی در کلاس باشد که هوش هیجانی بالایی داشته باشد میتواند به دوستان خود هم کمک کند و قطعاً روی افزایش هوش هیجانی آنها هم تأثیر بگذارد.
دیدگاهتان را بنویسید