چه عواملی باعث کاهش دقت و تمرکز در افراد می‌شود؟
چه عواملی باعث کاهش دقت و تمرکز در افراد می‌شود؟
زمان مطالعه: 25 دقیقه
صحبت های سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه تلوزیونی حال خوب از شبکه
سلامت با موضوع: چه عواملی باعث کاهش دقت و تمرکز در افراد می‌شود؟
پرسش مجری: اصلی ترین دلیل فقدان تمرکز از نگاه شما چیست؟ گلایه‌هایی که والدین از
خودشان دارند این است که چرا تمرکز ندارند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: قرن بیست و یکم قرن بی‌دقتی است یعنی بزرگترین مشکل ما عدم
دقت و تمرکز است نه فقط برای کودکان بلکه برای نوجوانان و جوانان تا بزرگسال وجود دارد.
بحث این است که دلایل بسیار زیادی دارد. مهمترین دلایلی که گریبان‌گیر تمام انسان‌های
بزرگسال است بحث چند کارگری است. ما زمانی که داریم یک کاری را انجام می‌دهیم در یک
لحظه پیامی برای ما می‌آید و چک می‌کنیم یک ایمیل می‌آید و آن را چک می‌کنیم یعنی چند
کار با هم در یک زمان انجام می‌شود و این بزرگترین ظلمی است که هر فرد می‌تواند به
خودش داشته باشد. قرار نیست که بگوییم همه کارها را کنار بگذاریم ولی در کل نباید تمرکز
کامل خود را در چند کار که نیاز به دقت دارند بگذاریم به این دلیل که مغز عادت می‌کند به
پریدن. مغز ما در یک زمان به چند کار نمی‌تواند برسد اتفاقی که می‌افتد این است که ما از
یک کار به کار بعدی پرش می کنیم و این پریدن‌ها مغز ما را عادت می‌دهد و کم کم دیده
می‌شود که ۲۳ سال این رفتارها را با خودمان داریم دیگر آن تمرکز کافی را نداریم حتی یک
پاراگراف کتاب خواندن برای آن تمرکز کافی وجود ندارد یک متن را چند بار باید بخوانیم که
متوجه شویم آن متن چه بوده است.
پرسش مجری: خیلی‌ها این مورد را به بالا رفتن سن اختصاص می‌دهند؛ آیا آن می‌تواند تاثیر
داشته باشد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: بالا رفتن سن تاثیرگذار است و ما سرعت عملکردهای مغزمان کم
می‌شود ولی اینکه بخواهیم دلیل اصلی آن فقط بالا رفتن سن است درست نیست امروزه ما
در کودکانمان می‌بینیم که دچار نقص توجه زیادی هستند و قاعدتاً برای آنها مطرح نیست
حتی در بزرگسالی و سالمندی به این دلیل که دقت و تمرکز یک مهارت است می‌توانند با
بازی های فکری ساده آن مهارت را برای خودشان حفظ کنند یا آن را بهبود ببخشند.
پرسش مجری: بسیاری از والدین در خصوص عدم دقت و تمرکز در کودکان خود شاکی
هستند که تاثیر مستقیم در آموزش آنها و یادگیری درس‌های آنها دارد بفرمایید عدم تمرکز در
کودکان چگونه اتفاق می‌افتد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: دلایل آن بسیار زیاد است یک زمان ممکن است فرزند ما دچار یک
اختلال باشد اما عوامل عمومی‌تر که بیشتر خانواده‌ها با آن درگیر هستم مشکلات خواب
کودک در بحث خواب جدا از کمیت باید به کیفیت آن هم توجه کنیم. گرسنگی هم در کمبود
دقت و تمرکز تاثیر گذار است اگر ما گرسنه باشیم قاعدتاً در کاری که داریم انجام می‌دهیم
نمی‌توانیم تمرکز کافی روی آن داشته باشیم.
پرسش مجری: تشخیص این موضوع که کدام یک از عوامل باعث عدم تمرکز و بی‌دقتی در
فرزند ما می‌شود شاید برای والدین سخت باشد و نیاز باشد کارشناسان به این موضوع
بپردازند. آیا آموزش‌هایی وجود دارد که ما میزان دقت و تمرکز را در کودکان بالا ببریم و این
آموزش‌ها باعث شود که این سطح از هوشیاری و عملکرد در ذهن کودکان شکل بگیرد و به
عنوان یکی از اصول رفتاری تبدیل شوند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: بله زیرا دقت و تمرکز یک مهارت است و مهارت را می‌توان آموزش
داد این کار به راحتی نیست اما بستگی به خود کودک دارد بعضی از کودکان شاید با ۵ جلسه
کار کردن و بازی کردن و والدین هم با او بازی کنند خیلی خوب دقت و تمرکز او بالا برود.
گاهی هم ممکن است نیاز به ۲۳ سال کار مداوم و مستمر داشته باشد. اما بحث این است
که حتماً آموزش تاثیرگذار است راهکارهایی که وجود دارد و یکی از مهمترین عواملی که باید
در نظر بگیریم این است که اول تشخیص دهیم در چه قسمتی فرزندم نقص دارد. اینکه
بدانیم فرزندمان در چه نقطه‌ای دقت و تمرکزش ضعیف است حداقل ۱۵ آیتم است که منجر
به کاهش دقت و تمرکز به صورت کلی می‌شوند.
پرسش مجری: خیلی از والدین علت اصلی عدم تمرکز در کودکان را شیطونی یا باهوش
بودن بالا می‌دانند و تلاشی برای ترمیم یا ارائه راهکارهای جدید برای آن موضوع ندارند آیا ما
می‌توانیم صرفاً بگوییم چون این بچه باهوش است نیاز نیست تمرکز داشته باشد؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: واقعیت این است که ما با والدین مواجه هستیم که گاهی در شرایط
انکار قرار می‌گیرند. خیلی از بچه‌هایی که دقت و تمرکز پایینی دارند باهوش هستند. هوش با
دقت و تمرکز دو مقوله جدا از هم هستند ممکن است فرزند من نابغه باشد و دقت تمرکز او
پایین باشد ممکن است هوش متوسط یا پایین‌تری داشته باشد و باز هم دقت و تمرکز پایینی
داشته باشد. نکته جالب این است که معمولاً وقتی والدین فرزندشان به خودشان می‌رود من
آدمی بی دقت بودم و فرزند من هم دقت و تمرکز پایینی دارد و آن را مشکلی نمی‌دانند و
می‌گویند که با بزرگ شدن این مشکل حل می‌شود.
پرسش مجری: چگونه می‌شود تمرکز را در افراد تقویت کرد؟ سوال ما فقط مربوط به
کودکان و نوجوانان نیست بلکه افرادی که برای نداشتن دقت و تمرکز گلایه دارند؟
پاسخ خانم مهدوی: بحث تمرکز در واقع نشان‌دهنده حواس جمع نبودن ما است از جمله
عواملی که می‌تواند باعث کاهش تمرکز شود و بررسی ها به این نتیجه رسیده‌ایم که بچه‌ها یا
بزرگسالانی که اضطراب‌های محیطی را تجربه می‌کنند وقتی سطح اضطراب بالا برود تمرکز
پایین می‌آید و هدف ما این است که کمک کنیم، عواملی که می‌تواند اضطراب را بالا ببرد
مدیریت کنیم و تمرکز را بالا ببریم. ما در سنین مختلف متوجه شدیم زمانی که تلاش می‌کنیم
که در بخش‌های مختلف دیداری، شنیداری، حرکتی، کودک، نوجوان و بزرگسال کار می‌کنیم
متوجه می‌شویم که در طی چند جلسه پیشرفت خیلی زیادی را دارند.
پرسش مجری: بالا بردن سطح دقت و تمرکز از لحاظ پیشرفت در زندگی چه کمکی می‌تواند
به فرد کند؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: جدا از موفقیت‌های شغلی در زندگی زناشویی هم اتفاق می‌افتد به
عنوان مثال در وظایفی که به عنوان همسر دارند نمی‌توانند به خوبی آن را انجام دهند و
ناخودآگاه دچار مشکلات بسیار زیادی می‌شوند که می‌تواند تاثیر منفی داشته باشد.
پرسش مجری: بچه‌ها و گاهی اوقات بزرگ‌ترها بخش به دلیل فرار از بی مسئولیتی‌ها و
فراموش کاری‌هایی که دارند مجبور به دروغگویی می‌شوند این موضوع تا چه اندازه مخرب
است؟
پاسخ دکتر امیرآتشانی: قطعاً دروغگویی بسیار مخرب است اما سن برای ما بسیار مهم
است. گاهی دروغگویی در کودکان نشأت گرفته از تخیل و میزان بالای خلاقیت آنهاست. اگر
بعد از ۷ سالگی باشد بین ۷ تا ۹ سالگی قابل قبول است و می‌توانیم آن را به تخیل ربط
بدهیم اما بعد از ۹ سالگی اگر دروغ گویی را ما در نوجوان ببینیم باید به عنوان یک اختلال به
آن نگاه کنیم که این می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و بر اساس گفته شما بی‌مسئولیتی
می‌تواند در این مورد اثربخش باشد.
دیدگاهتان را بنویسید