راهکارهای پرورش وجدان
زمان مطالعه: 4 دقیقه
سرفصلهای این مقاله
- مراحل پرورش وجدان در فرزندان توسط والدین:
- 1– ايجاد زمينه مناسب رشد اخلاقيات:
- داشتن رابطه صمیمی و محترمانه با فرزندان بیشترین تاثیر را در تقلید آنها از رفتارهای والدینشان دارد.
- 2- آموختن اصول اخلاقی و تقویت وجدان:
- به كودك آموزش دهید اصلی كه قرار است روی آن كار شود چه معنایی دارد و یاد گرفتن آنچه اهمیتی دارد.
- 3- تشخیص و یادگیری درست از نادرست:
- مثال:
- برای پرورش هوش اخلاقی در فرزندان خود میتوانید کتاب زیر را تهیه نمایید:
- باهوش خوشاخلاق(نسخه چاپی)
- باهوش خوشاخلاق(نسخه pdf)
مراحل پرورش وجدان در فرزندان توسط والدین:
1– ايجاد زمينه مناسب رشد اخلاقيات:
والدین به عنوان آموزگاران اخلاق نقش مهمی در زندگی اخلاقی كودكان خود دارند. و برخی روشهای تربیتی بیشتر از روشهای دیگر برای هدایت و رشد وجدان مفید هستند.
والدین باید سعی كنند در ابتدا سرمشق اخلاقی خوبی برای فرزندان خود باشند زیرا فرزندانشان با مشاهده انتخابها و واكنش ها و شنیدن صحبتهای روزمره والدین، معیارهای اخلاقی را میآموزند.
فیلمها، كتابها و معاشرتهای والدین به عنوان الگو و به نوعی آموزش برای آنهاست و مشخص كننده مسیر زندگی شان خواهد شد.
داشتن رابطه صمیمی و محترمانه با فرزندان بیشترین تاثیر را در تقلید آنها از رفتارهای والدینشان دارد.
همین طور بیان اعتقادات اخلاقی و در میان گذاشتن با آنها كمك می كند به شكل مستقیم و غیر مستقیم ارزشها و اعتقادات والدین خود را بیاموزند.
وقتی والدین به روشنی دلایل و قوانینی را برای فرزندان خود شرح بدهند، آنها به راحتی میتوانند دیدگاههای والدین خود را درك كنند و از معیارهای آنها پیروی كنند.
بسیاری از پژوهشگران اظهار میدارند كه معمولاً والدین علت قوانین را به خوبی توضیح میدهند. و در نتیجه تعهد فرزندان به آن معیارها ضعیف میشود. كودكان نه تنها باید بدانند كه از آنها انتظار رفتار درست وجود دارد بلكه لازم است بدانند كه چرا توقع چنین رفتاری از آن هاست.
شرح مشخص تعیین قوانین در تقویت رشد مهارتهای اخلاقی كودكان مفید است.
2- آموختن اصول اخلاقی و تقویت وجدان:
والدین ابتدا نكات و اصول اخلاقی را كه برایشان اهمیت دارد و اولویت بندی كردهاند را یادداشت كنند تا بتوانند به آموزش تك تك آنان بپردازند.
در وهله اول بهتر است والدین سرمشق همان اصلی كه قرار است كار شود، باشند. و كمک كنند كه كودكان یاد بگیرند این اصول را چگونه اجرا كنند. یعنی جلوههای عملی آن را فهرست كرده و اجرا كنند.
مثلاً انسانهای درستكار به قولشان عمل می كنند، به اشتباهات خود اعتراف می كنند، از روی دست كسی تقلب نمی كنند.
هر ماه یك اصل را برجسته كنید. زیرا برای آموختن هر مهارت حداقل سه هفته زمان لازم است و روزانه چند دقیقه را به آموزش آن اختصاص داده تا كودك یاد بگیرد.
میتوانید هر اصل را روی كاغذ ها یا كارتهای كوچك نوشته و در جایی از خانه نصب كنید. كه كودک و بقیه اعضا بدانند این مدت در حال یادگیری چه اصلی هستند.
به كودك آموزش دهید اصلی كه قرار است روی آن كار شود چه معنایی دارد و یاد گرفتن آنچه اهمیتی دارد.
به گونهای توصیف كنید كه كودك كاملا درك كند و از درك كردن او یقین حاصل كنید. به عنوان مثال در مورد صداقت و داستان پینوكیو میتوانید صحبت كرده و راست گویی و اثرات آن در زندگی را توضیح دهید.
در نهایت كودك خود را در زمان اجرای این اصول تشویق كنید، هرشب میتوانید در ضمن خوردن شام درباره كارهای خوب آن روز خود صحبت كنید.
مثلاً در مورد مهربانی میتوانید بپرسید امروز چه محبتی به دیگران كردی؟ یا امروز چه كسی با تو مهربان بود؟ و میتوانید از فرزند خود بخواهید كارهای خوب خود را هر روز در دفتر بنویسد.
3- تشخیص و یادگیری درست از نادرست:
پژوهشگران معتقدند واكنش ما به رفتارهای غیر اخلاقی فرزندان خود عامل مهمی در یادگیری آنها از اشتباهات خود و گسترش و رشد درك اخلاقی آنهاست.
زمان مواجه شدن با رفتار نادرست فرزندان ابتدا آرامش خود را حفظ كرده و سعی كنید متوجه شوید كه چه اتفاقی افتاده و چرا این كار را انجام داده است.
به عنوان مثال كودک شما چیزی را برداشته چون زیر فشار و اصرار دوستانش بوده و نتوانسته تصمیم بگیرد كه كار درستی است یا خیر یا برای جلب توجه دیگران این كار را انجام داده است.
در كمال آرامش از او بخواهید كه بیاید و مسئله را توضیح دهد. و از او بخواهید كه بگوید چه فكری كرده كه چنین كاری را انجام داده است؟ از او بخواهید عقایدش را آزادانه در مورد آن كار بیان كند.
مثال:
مادر: تو فكر می كنی دزدی كار درستی است یا نادرست؟
كودك: نادرست
مادر: به نظر تو چرا نباید چیزی را از مغازه یا جای دیگر برداریم؟
كودك: خب ممكن است لو برویم و گیر بیفتیم.
مادر: چه علتهای دیگهای به ذهنت میرسه؟
كودك: پلیس ما را زندانی كند.
مادر: دیگه چی؟
كودك: خب شما عصبانی میشوی.
مادر: به نظرت چرا من عصبانی میشوم؟
كودك: برای این كه چیزی را بر میدارم كه مال من نیست.
مادر: درست است. این مال تو نبود ولی آن را برداشتی و این كار درستی نیست.
وجدان طی مراحل مختلف فراگرفته میشود. بنابراین با شنیدن توضیحات فرزندان خود
استدلالهای او را بهتر درک خواهید كرد.
دیدگاهتان را بنویسید