راهکارهایی برای کاهش اضطراب در کودکان
زمان مطالعه: 7 دقیقه
این فایل ادامه فایل مهمترین نشانههای اضطراب چیست؟ است.
صحبتهای سرکار خانم دکتر زهرا امیرآتشانی در برنامه رادیویی از رادیو مادر.
کودکان و نوجوانان مضطرب نمیتوانند کارها و مسئولیتهای خود را به درستی انجام دهند. و این موضوع در دراز مدت باعث کمبود اعتماد به نفس آنان میشود.
برنامه شماره دو
بسم الله الرحمن الرحیم
در خدمتتون هستم برای آموزش مادران برای مقابله با اضطراب در کودکان و کاهش اضطراب در آنها.
کودکان و نوجوانان مضطرب نمیتوانند کارها، وظایف و مسئولیتهای خودشان را به خوبی هم سن و سالهایشان انجام بدهند، در نتیجه نگران میشوند و این حالت، اعتماد به نفس آنها را در دراز مدت کاهش میدهد.
بدون تردید شما مادر گرانقدر میتوانید با توجه به عواطف فرزندانتان و استفاده از راهکارهایی که در این فایلها به شما ارائه میدهیم، کمک بکنید تا فرزندان توانمندی پرورش بدهید.
راز همدلی و به کار بردن عبارتهای دلگرم کننده، اعتماد به نفس فرزندتان را در رویارویی با موقعیتهای هراس آور تقویت میکند.
مثلاً میتوانیم به فرزندمان بگوییم: حتماً این موقعیت ترسناک بوده اما من مطمئنم تو میتونی بر آن غلبه کنی.
پژوهشها تأثیر منفی اضطراب دوران کودکی را برعملکرد تحصیلی و کارکرد اجتماعی فرد، اثبات کردن افت تحصیلی، امتناع از رفتن به مدرسه و ترک تحصیل از بارزترین پیامدهای اضطراب است.
ما قصد داریم راهکارهایی را به شما مادران ارائه بدهیم که منجر به کاهش اضطراب کودکتان بشود.
سرفصلهای این مقاله
- ولی باید بدانید که مشکل اضطراب ممکن است در دورههای مختلف رشد کودک مجدداً بروز کند.
- اولین راهکار این هست که وقتی اضطراب کودک شدید بود، از او بخواهید چند نفس عمیق و آروم بکشد.
- دومین کمکی که میتوانید به فرزندتان بکنید این هست که نگرانی او را جدی بگیرید.
- چهارمین مسئله این هست که اصرار زیاد بر انجام کاری که کودک از آن میترسد، نداشته باشیم.
- پنجمین راهکار این هست که شما به عنوان یک مادر باید این کار را خوب انجام بدهید.
- ششمین راهکار این هستش که درباره نگرانیهایش بنویسد یا نقاشی کند.
- این روش هفتمین راهکاری است که میشود به کار برد و به آن میگوییم حساسیت زدایی منظم.
- عکس العمل والدین در زمان اضطراب خیلی مهم است.
- نکته بعدی این هست که ورزش منظم و متعادلی برای فرزندان مضطرب داشته باشید.
- راهکار بعدی این هست که کافئین، اضطراب را افزایش میدهد.
- برای پرورش هوش اجتماعی در فرزندان خود میتوانید از کتابها و انیمیشنهای زیر کمک بگیرید:
- باهوش خوش رو(نسخه چاپی)
- باهوش خوش رو(نسخه pdf)
- پرورش کودک با سواد اجتماعی(نسخه pdf)
- انیمیشنهای آموزشی مهارتهای اجتماعی
ولی باید بدانید که مشکل اضطراب ممکن است در دورههای مختلف رشد کودک مجدداً بروز کند.
منظورم این هست که مشکلات اضطرابی ممکن است در زندگی کودک اختلال ایجاد کند و مشکلات زیادی را برای کودک شما ایجاد کند.
اضطراب دسته بندیهای مختلفی دارد. یکی از انواع اضطراب که امروز قصد داریم به آن بپردازیم، ترس مرزی یا هراس هست.
هراس از حیوانات، تاریکی، تزریق آمپول، زخم و جراحت…
توجه به نکاتی که در این فایل بیان میشود در نحوه برخورد با کودکان به کاهش اضطراب و مشکلات اضطرابی کمک میکند.
اولین راهکار این هست که وقتی اضطراب کودک شدید بود، از او بخواهید چند نفس عمیق و آروم بکشد.
به او اطمینان خاطر بدهید که همدلی با او دارید. افراد دیگر هم ممکن است به این حالت دچار بشوند. او میتواند بر اضطرابش غلبه کند و این اضطراب به زودی برطرف میشود. مثل بچهای که در مقابل دیدن یک سوسک خیلی ترسیده و جیغ میزند.
اگر مادرش هم همین عمل را تکرار بکند، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که این ترس مرزی از بین برود. قرار است که به فرزندانمان و خودمان کمک کنیم.
میتوانیم در این حالت از دور با یه حشره کش یا شرایطی از آن وضعیت دور بشویم. اما خودمان نیز هم با فرزندمان این تمرین را انجام بدهیم.
چندتا نفس عمیق بکشیم. یادآوری کنیم که خیلی از افراد از سوسک میترسند. اما ما میتوانیم بر این ترسمان غلبه کنیم و قطعاً در این راه موفق میشویم.
دومین کمکی که میتوانید به فرزندتان بکنید این هست که نگرانی او را جدی بگیرید.
او را مسخره نکنید و مسئله را کوچک نشمارید، به او نخندید، نگویید: وا مگه این ترس داره! مگه مورچه ترس داره! مگه سگ ترس داره و الی آخر …
خیلی از آدمها ممکن است از یک زخم بترسند. مسئله را خیلی کوچک نشمارید. ولی به او این اطمینان رو بدهید که: تو انقدر قوی هستی که میتوانی این قضیه را حل کنی.
کاری که یک مادر میتواند در زمانی که فرزندش مضطرب هست، انجام بدهد، این هست که او را بغل کند و در آغوش بگیرد. این کار به آرامش فرزندتان خیلی کمک میکند.
چهارمین مسئله این هست که اصرار زیاد بر انجام کاری که کودک از آن میترسد، نداشته باشیم.
این کار موجب وحشت زیادتر، نافرمانی و عصبانیت بیشتر کودک میشود. مثلاً وقتی کودک از تاریکی میترسد، اصرار نداشته باشید که فضا را تاریک بکنید تا او را در آن شرایط قرار بدهید.
ما در شرایط قرار دادن را داریم و جزء راهکارهای ما هست، ولی همه اینا با گامهای دقیق و علمی میتواند خوب پیش برود.
پس اگر بچه من از سوسک میترسد، ببرمش جلوی سوسک یا از مار میترسد. مار را به او نزدیک بکنم، البته از این مارهایی که توی شرایط مختلف سیرک جاهای مختلف ممکنه ببینیم، دارم عرض میکنم نه مار واقعی.
قطعاً هیج مادری، مار واقعی را حاضر نیست به فرزندش نزدیک بکند. اما اصرار نکنیم که بچه را در چنین شرایطی قرار بدهیم.
پنجمین راهکار این هست که شما به عنوان یک مادر باید این کار را خوب انجام بدهید.
وقتی فرزند شما آروم شد، به او کمک کنید تا درباره شی یا وضعیتی که از آن ترسیده با شما صحبت بکند.
این کار به فرزندتان کمک میکند که در ذهنش با ترسش رو به رو بشود و این اولین گام برای کاهش نگرانی و ترسش است.
برای این کار میتوانید شب زمانی که فرزندتان میخواهد بخوابد و شما کنارش دراز کشیدید، براش یک داستان زیبا تعریف کنید.
از او بخواهید که او حالا یک داستان برای شما تعریف کند. یا تمام وضعیتی که امروز رخ داده را در قالب یک داستان برایتان تعریف کند. این کار به تخلیه روانی کودک کمک میکند.
ششمین راهکار این هستش که درباره نگرانیهایش بنویسد یا نقاشی کند.
چندین بار خودم این کار را روی کودکان مضطرب امتحان کردم و پاسخ بسیار خوبی گرفتم.
بچهای بود که واقعاً از یک موجود خیالی میترسید. از او خواستم که آن نگرانی را نقاشی بکند و بعد با کمک مادرش بسوزاند و این کار کمک شایانی به مقابله با اضطرابش کرد.
خوشبختانه بیشتر کودکان مضطرب میتوانند از طریق تماس تدریجی با چیزهایی که منجر به اضطراب آن شده بر اضطرابشان غلبه کنند.
این روش هفتمین راهکاری است که میشود به کار برد و به آن میگوییم حساسیت زدایی منظم.
حساسیت زدایی منظم روشی هست که شما بچه را در حالتهای زمانی مختلف با ترسش مواجه میکنید. ولی باید حواستون باشد زمانی که بچه خیلی ترسید، همان طور که توی پنجمین راهکار گفتیم، حواسمون باشد که دنبال این نباشیم که دوباره مثلاً نیم ساعت بعدی دوباره وضعیت را تکرار کنیم که بچه بترسد.
این وضعیت خیلی تدریجی باید اتفاق بیفتد، مثلاً بچهای که از سگ میترسد اول باید عکس سگ را به او نشان بدهیم. بعد در فیلمها اگه سگ بود توجه کودک را به آن جلب کنیم. در مراحل بعدی از دور سگ را به او نشان بدهیم.
و میتوانیم در داستانهایی که برای بچه میگوییم از سگ نیز استفاده بکنیم. یا بگوییم: ببین این سگ ترس نداره.پ
به او بگوییم: وای جان چه سگ نازی. یعنی غیرمستقیم داریم وضعیت سگ را از آن هول و هراس قبلی تغییر میدهیم. در نهایت باید کودک را به سگ نزدیک و نزدیکتر بکنیم.
در مراحل نهایی باید از کودک بخواهید جایی که سگ هست ببریدش و از او بخواهید تا حالا دستی به سگ بزند یا نه. با فاصله با سگ بایسته ولی احساس اضطراب نکند.
حواسمان باشد به طوری باید با سگ مشغولش بکنیم که بودن سگ اصلاً دیگه توجه بچه را جلب نکند. یعنی در چنین شرایطی که سگ در فاصله یک متری ایستاده، بتواند به راحتی با ما در مورد غذایی که در مهد کودک خورده است، صحبت بکند. در این حالت کاهش اضطراب را تجربه خواهد کرد.
یا مثلاً رنگ لباسی که دوست دارد. این روش، روش خوبی برای مقابله با ترس هست. ولی باید خیلی با احتیاط انجام بشود. خیلی مهمه که باید در این برنامهریزی به آن توجه کنیم.
این نوع حساسیت زدایی منظم باید روزانه، قدم به قدم و کنترل شده اجرا بشود و کودک باید حداقل در مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه با وضعیت هراس آور روبرو بشود.
در هر هفته اساس این راهکار این هست که در درازمدت، در واکنش به جنگ و گریزی که در ذهن فرد وجود دارد، فروکش میکند و به مرور از شدت اضطراب کاسته میشود.
این کار باعث میشود اعتماد به نفس فرزندمان نیز زیاد بشود.
عکس العمل والدین در زمان اضطراب خیلی مهم است.
حتماً به شما پیشنهاد میکنم که قبل از قرار گرفتن در شرایطی که کودکتان مضطرب میشود، حتماً این فایلهای صوتی را گوش بدهید. راهکارها رو در ذهنتان مرور کنید. فکر کنید اگر یک شرایط ایجاد بشود شما چه کاری میکنید.
مجموعه این فایلها میتوانند به شما کمک کنند که مدیریت بحران را یاد بگیرید.
نکته بعدی این هست که ورزش منظم و متعادلی برای فرزندان مضطرب داشته باشید.
ورزشهای گروهی با همسن و سالان بر افزایش مهارتهای اجتماعی و اعتماد به نفس و کاهش اضطراب کودک مؤثر هست.
راهکار بعدی این هست که کافئین، اضطراب را افزایش میدهد.
بهتر است به کودکان مضطرب قهوه، چایی، نسکافه و برخی از شکلات و نوشابهها را ندهیم و به جای آن از بادام، میوههای تازه مثل سیب استفاده کنیم.
کمتر بترسید و بیشتر امیدوار باشید، کمتر ناله کنید و بیشتر نفس بکشید، کمتر متنفر باشید، بیشتر عشق بورزید و کمتر حرف بزنید و بیشتر بشنوید.
در این صورت است که تمام چیزهای خوب جهان از آن شما خواهد بود و کاهش اضطراب را تجربه خواهید کرد.
باز هم با ما باشید. در پناه حق بدرود.
ادامه این مطلب را در اضطراب جدایی چیست؟ راهکارهای کاهش آن چیست؟ بخوانید.
دیدگاهتان را بنویسید